Στις 3 και 4 Νοεμβρίου τα 78α «Αρκάδια» προς τιμήν των ηρώων του 1866

«Ο γούμενος ήξερε καλά τι τους έφερνε η μέρα που φωτοχάραζε. Έβαλε να ξαναχτυπήσουνε το σήμαντρο, και συνάχτηκαν οι κλεισμένοι στον όρθρο. Οι γυναίκες πέσανε στα γόνατα κι αρχίσανε τις στρωτές μετάνοιες. Η ακολουθία διαβάστηκε μέσα σε μια σιγαλιά που δεν την έκοβε παρά ο βρόντος από τα πυροβόλα. Ο γούμενος βγήκε στην αγιαπύλη με το δισκοπότηρο σηκωμένο στο κούτελο. Πάνω στις πλάκες της εκκλησιάς μονακουστήκανε τα πετρογόνατα των αντρών που ταπεινώνονταν μπρος στο αίμα του Κυρίου. Γένηκε τότες ένα πράμα που μηδέ η γλώσσα μηδέ το χαρτί το σηκώνουν. Ο ένας έπαιρνε τ' αλλονού συχώρεση και σίμωνε και τονε μεταλάβαινε ο γούμενος. Σα να γεννιότανε σ' άλλο κόσμο! Η φωτιά που 'βανε μέσα του ένιωθε να του καθαρίζει τη ψυχή, νατονε κάνει άχολο σαν το περιστέρι. Λησμονούσε ποιος ήτανε κι αν είχε όνομα, κ' έβλεπε μονάχα αδερφούς και συγγενάδια γύρω του. Ο καλόγερος κι ο λαϊκός, ο νοικοκύρης κι ο παρασποριάρης, είτανε την ώρα εκείνη τίποτας άλλο παρά η Κρήτη».

Παντελής Πρεβελάκης (1909-1986), Παντέρμη Κρήτη

Πότε πεθαίνουν οι άνθρωποι που φεύγουν από τη ζωή; Οταν τους ξεχνούν. Οσο παραμένουν στη μνήμη μας, είναι αθάνατοι. Οπως, ακριβώς, οι ήρωες της Ιεράς Μονής Αρκαδίου. Οι Ρεθεμνιώτες, όλοι οι Κρητικοί, αλλά και πολλοί άλλοι σε όλη την Ελλάδα και όπου γης υπάρχουν Ελληνες, κρατούν άσβεστη στη μνήμη τους την θυσία τους στις 8 Νοεμβρίου του 1866 (σύμφωνα με άλλους, λιγότερους, στις 9 του μηνός), όταν ο καπετάν Κωσταντής Γιαμπουδάκης, κατά την κρατούσα θεωρία (ή, κατά την άποψη αρκετών ιστορικών, ο Εμμανουήλ Αναγνώστου  Σκουλάς), ανατίναξε την Μονή, ώστε οι έγκλειστοι να μη πέσουν στα χέρια των Τούρκων. Σκοτώθηκαν περί τους 800-850 Ελληνες, ενώ περίπου 1.500 (σύμφωνα με άλλους υπολογισμούς, 3.000) ήταν οι νεκροί και τραυματίες Τούρκοι. 

«Κρήτη μου, το Αρκάδι σου θα λάμπει στους αιώνες 

και θα μαθαίνει τους λαούς, πώς γίνονται οι αγώνες»

Αγώνες για την λευτεριά, για την τιμή και την αξιοπρέπεια, εννοεί, βεβαίως ο ποιητής. Αλλά υπάρχουν και οι αθλητικοί αγώνες.

Παλαιότερος εορτασμός.

Την σπάνιας γενναιότητας και αυταπάρνησης αυτή πράξη, τιμούν κάθε χρόνο οι Ρεθεμνιώτες, η Κρήτη, ολάκερη η Ελλάς. Από το 1930 καθιερώθηκε και η διεξαγωγή ετήσιων αγώνων με την επωνυμία «Αρκάδια». Διοργανωτής ήταν ο ιστορικός Ατρόμητος Ρεθύμνου, που τέλεσε τους αγώνες με την έγκριση της Ε.Γ.Α.Σ., στο Εθνικό Στάδιο Ρεθύμνου. Εφέτος, στις 3 και 4 Νοεμβρίου, θα πραγματοποιηθούν τα 78^α «Αρκάδια», και ο γράφων ελπίζει ότι θα μετάσχει στον ιστορικό θεσμό για… 38^η φορά.

Ο παλαιός πρωταθλητής Ελλάδος και νυν πρωταθλητής κόσμου και Ευρώπης των διαχρονικών (βετεράνων) αθλητών στις ρίψεις, Βασίλης Μαγγανάς, που είναι ο πολυνίκης του θεσμού στο Κρητικό βόλι, ο επίσης, παλαιός πρωταθλητής της σφαιροβολίας, Γιάννης Βασιλόπουλος, ο παλαιός διεθνής δρομέας 400μ., Μανώλης Σφακιανάκης είναι μεταξύ εκείνων, που αναμένεται να μετάσχουν στο Κρητικό βόλι. Στον Αρκάδιο δρόμο θα τρέξουν, όπως σχεδόν πάντα, οι καλύτεροι δρομείς μεγάλων αποστάσεων της Κρήτης, αλλά και αρκετοί εκτός της Μεγαλονήσου. Θα μετάσχουν και αθλητές της εθνικής ομάδας Ενόπλων Δυνάμεων.

Το πλήρες πρόγραμμα των εκδηλώσεων: ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

09:00: Ημιμαραθώνιος με πατίνια (διοργανωτής «Ο.Κ.Α Πρέβελη»), σε δημόσιο δρόμο, από την πλατεία Αγνώστου μέχρι το Λύκειο Ελληνίδων.

11:00: Αγώνας ταχύτητας με πατίνια («Ο.Κ.Α Πρέβελη»), στην ίδια διαδρομή.

Στις 18:15, στην Περιηγητική Λέσχη (πλατεία Μικρασιατών, Ρέθυμνο), θα γίνει τεχνική

ενημέρωση των αθλητών και των εθελοντών και η παραλαβή του υλικού για τους Αρκαδιοδρόμους του δυναμικού βαδίσματος και

Από πάνω προς τα κάτω: Μαγγανάς, Βασιλόπουλος, Σφακιανάκης, πέρσι.

τους αθλητές που θα τρέξουν τα 6 χλμ. Όσοι και όσες δεν θα μπορούν να παραβρεθούν, παρακαλούνται να βρίσκονται στο σημείο εκκίνησης του αγώνα, στον οποίον θα λάβουν μέρος, δύο ώρες νωρίτερα, ώστε να παραλάβουν το υλικό της διοργάνωσης. Κατά τον τερματισμό ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ παράδοσης υλικού της διοργάνωσης.

Η τεχνική ενημέρωση θα πλαισιωθεί από μουσικό πρόγραμμα με κρητικούς χορούς στο χώρο της λέσχης.

Στη συνέχεια θα παρατεθεί αθλητικό γεύμα με υδατάνθρακες στο εστιατόριο «Ζαμπία» (στο τέρμα του περιφερειακού της Φορτέτζας, απέναντι από το κολυμβητήριο), με την επίδειξη κουπονιού, που θα πάρουν οι αθλητές, οι οποίοι θα προσέλθουν στην τεχνική ενημέρωση.

ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

08:15: Εκκίνηση για τους αθλητές του δυναμικού βαδίσματος επί της Αρκάδιας διαδρομής, από την Ιερά Μονή Αρκαδίου.

09:30: Αρχιερατικό τρισάγιο από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, Ευγένιο στην πυριτιδαποθήκη της Μονής.

09:40: Τελετή αφής της φλόγας

11:10: Εκκίνηση Αρκάδιου δρόμου ανδρών – γυναικών από την Ι. Μ. Αρκαδίου.

11:30: Τελετή έναρξης 78ων Αρκάδιων αγώνων, στο Εθνικό Στάδιο Σοχώρας.

11:40: Άφιξη φλόγας στο στάδιο, από την Ι.Μ. Αρκαδίου.

11:45: Μουσικό πρόγραμμα από την Φιλαρμονική Ρεθύμνου.

12:00: Επίδειξη αθλημάτων (πατίνια, πολεμικές τέχνες, μπάσκετ, βόλεϊ, ενόργανη γυμναστική, τένις, σκάκι  κ.α. από παιδιά των αντίστοιχων αθλητικών  συλλόγων και επαφή των νέων θεατών με το αγώνισμα του ενδιαφέροντός τους (Ε.Σ. Σοχώρας).

12:05: Αγώνας Δρόμου 1.000μ. μαθητών-τριών Δημοτικών Σχολείων (Λύκειο Ελληνίδων).

12:05: Αγώνας Δρόμου 1.000μ. αθλητών με ειδικές ανάγκες (Λύκειο Ελληνίδων).

12:10: Κρητικό βόλι (Ε.Σ. Σοχώρας)

α) Ανδρών έως και 49 ετών (όργανο 7,26κ.) και 50 ετών και πάνω (5κ.).
β) Παμπαίδων Β’ (μόνο μαθητές δημοτικού).

12:15: Σφαιροβολία αθλητών με ειδικές ανάγκες (Ε.Σ. Σοχώρας).

Ετοιμοι για τον Αρκάδιο δρόμο.

12:25:  Τερματισμός Αρκαδιοδρόμων.

12:30 : Εναρξη των απονομών  (Ε.Σ. Σοχώρας).

12:55: Εκκίνηση δρόμου 6.000 μ. ανδρών - γυναικών από τη γέφυρα Πλατανιά (διασταύρωση για Αρκάδι).

12:55: Κρητικοί παραδοσιακοί χοροί από συλλόγους της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης.

13:30: Τερματισμός συμμετεχόντων στο δυναμικό βάδισμα.

14:00: Τερματισμός 6.000 μ. ανδρών - γυναικών.

14.00: Τερματισμός των τελευταίων Αρκαδιοδρόμων και τελετή λήξης.

Συνδιοργανωτές των αγώνων και των άλλων εκδηλώσεων είναι η Περιφέρεια Κρήτης, η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης, ο Δήμος της πόλης, η ΕΑΣ ΣΕΓΑΣ Κρήτης, η Ομάδα Φυσικής Αγωγής Π.Ε. Ρεθύμνης, οι αθλητικοί σύλλογοι, Ο.Κ.Α. Αρκάδι, Ο.Κ.Α. Πρέβελη, Σύλλογος Δρομέων Υγείας Ρεθύμνης, PSILORITIS RACE και η Ακαδημία Μαχητικών Τεχνών Ρεθύμνου καθώς και οι πολιτιστικοί σύλλογοι της Δημοτικής Ενότητας Αρκαδίου.

«Τ’ Αρκάδι, ξέρετε, παιδιά, τι είναι το Αρκάδι; Είναι της Κρήτης η ζωή, το Αγιο φυλακτό της. Είναι η Ελλάς ολόκληρη, μαζί με τ’ όνειρό της».

Και στο Ηράκλειο, το Πανελλήνιο Γκαλά διαχρονικών 

Μια ημέρα νωρίτερα από τους κύριους αγώνες των «Αρκαδίων», δηλαδή στις 3 Νοεμβρίου, στο Ηράκλειο θα διεξαχθεί το 10^ο Πανελλήνιο Γκαλά βετεράνων (διαχρονικών) αθλητών στίβου, με συμμετοχή και κάποιων από αυτούς που θ’ αγωνισθούν την επομένη και στο Ρέθυμνο, αλλά και πολύ καλών αθλητών και αθλητριών από αρκετά μέρη της Ελλάδος.

Το πρόγραμμα:

ΣΤΑΔΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ:

09:45: Σφυροβολία Α-Γ 
10:15: Ακοντισμός A-Γ 
10.50: Δισκοβολία A-Γ 
11.30: Σφαιροβολία A-Γ 
12.15: Κρητικό βόλι Ανδρών 
13. 00: Ελληνική Δισκοβολία Ανδρών.

Θα διεξαχθούν και αγώνες Παμπαίδων - Παγκορασίδων στο μπαλάκι και στο Κρητικό βόλι.

Το Παγκρήτιο στάδιο.

ΠΑΓΚΡΗΤΙΟ ΣΤΑΔΙΟ

13.40: 80μ. μ’ εμπόδια Γ
13.50: 100μ. μ’ εμπόδια Α
14.00: 3000μ. βάδην A-Γ
14.30: 100μ. Α-Γ ,Υψος Α-Γ
14.45: 5000μ. A-Γ ,τριπλούν Α-Γ
15.20: 1500μ. A-Γ 
15.30: 400μ. A-Γ

15.50: 3.000μ. A-Γ, μήκος A-Γ

17.00: 4Χ100μ. A-Γ

17.15: 4Χ400μ. A-Γ.

Διοργανωτής είναι η Παγκρήτια Ενωση Διαχρονικών Αθλητών Στίβου (ΠΕΔΑΣ) «Μίνως», σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης, τον Δήμο Ηρακλείου (ΔΟΠΑΦΜΑΗ), την ΕΑΣ ΣΕΓΑΣ Κρήτης και τον Πανελλήνιο Σύλλογο Διαχρονικών Αθλητών Στίβου (ΠΑΣΥΔΑΣ).

Η χαρά του αθλητισμού στον Γέρακα

Ο αθλητισμός είναι χαρά, ψυχαγωγία (με την αρχαία έννοια της λέξης = αγωγή της ψυχής), διασκέδαση (από το αρχαίο διασκεδάννυμι, που σημαίνει, μεταξύ άλλων, διασκορπίζω και μεταφορικά πήρε την τρέχουσα έννοια, διότι διασκορπίζονται οι έγνοιες) και βοηθάει στην διατήρηση της σωματικής και της ψυχικής υγείας και ισορροπίας του αθλούμενου και αγωνιζόμενου. Και, βεβαίως, ο αθλητής είναι, οφείλει να είναι, ηθοποιός. Με την έννοια τού «ήθος ποιώ». Οχι με την σύγχρονη, που, μεταξύ άλλων, αποδίδει τον χαρακτηρισμό «ηθοποιός» στον άνθρωπο, ο οποίος προσποιείται πως είναι κάτι άλλο, από αυτό που, πράγματι, είναι. Πολύ περισσότερο δε, όχι με την έννοια του ψεύτη ή με την σύγχρονη, της καθημερινής χρήσης, σημασία της λέξης υποκριτής.

Η χαρά που δίνει ο αθλητισμός επιβεβαιώθηκε, ξανά, στους 6^ους αγώνες αλμάτων, τους οποίους διοργάνωσε ο παλαιός (και νυν, σπεύδω να προσθέσω, για να μη με παρεξηγήσει) δεκαθλητής, Γιώργος Δεμένεγας, στο κτήμα του, στον Γέρακα Αττικής.

Μήκος χωρίς φόρα, μήκος με φόρα (λίγα μέτρα, πάντως, μόλις 13) και… ευωχία (πάρτι ρεφενέ, το χαρακτήρισε ο διοργανωτής) περιελάμβανε το πρόγραμμα της διοργάνωσης, που έχει εξελιχθεί σε θεσμό του διαχρονικού αθλητισμού.

Δεκαπέντε άνδρες, τρείς γυναίκες, ένας νεαρός πρωταθλητής και επτά (τρία αγόρια, τέσσερα κορίτσια) εν δυνάμει πρωταθλητές του μέλλοντος, πήραν μέρος.

Ο σχεδόν 82ετής, Γιάννης Μπέλλος, που πρόσφατα

κατέκτησε ένα ασημένιο κι ένα χάλκινο μετάλλια στο πρωτάθλημα κόσμου των μάστερς, κυριάρχησε, ως αναμενόταν, χάρη στον ηλικιακό συντελεστή. Σημαντικές επιδόσεις σημείωσαν, επίσης οι Παύλος Χαραλαμπίδης και Γιώργος Χρόνης.

Ο επί σειρά ετών πρωταθλητής Ελλάδος και πρώην ρέκορντμαν στο δέκαθλο, Ζήσης Κουρέλλος, ο παλαιός πρωταθλητής του μήκους Κοσμάς Γλύκας (ατομικό ρεκόρ 7,94μ), και η «ψυχή» του συλλόγου Αμεινίας Παλληνεύς -από τους ισχυρότερους της χώρας-

Δημήτρης Δαμασκηνός ήταν τρείς από τους ξεχωριστούς ανθρώπους του αθλητισμού, που αγωνίσθηκαν. Και τους τρεις πάντως, τους ξεπέρασε, χάρη στον συντελεστή, ο υπογράφων, που χαρακτηρίσθηκε «έκπληξη των αγώνων».

Τ’ αποτελέσματα (σε παρένθεση οι επιδόσεις διαμορφωμένες με τον συντελεστή ηλικίας, βάσει των οποίων γίνεται η κατάταξη και η κατηγορία ηλικίας του αθλητή, π.χ., 80 σημαίνει κατηγορία 80-84, 55 σημαίνει 55-59):

ΜΗΚΟΣ ΧΩΡΙΣ ΦΟΡΑ: Γιάννης Μπέλλος 2,01μ (4,00μ. – 80), Παύλος Χαραλαμπίδης 2,11 (3,48 – 70), Γιώργος Χρόνης 2,38 (3,35 – 60), Θεμιστοκλής Σολωμός 2,45 (3,01 – 50), Γιώργος Δεμένεγας 2,42 (2,97 – 50), Νίκος Κωνσταντόπουλος 2,07 (2,91 – 60),

Κοσμάς Γλύκας 2,51 (2,90 – 45), Δημήτρης Δαμασκηνός 2,47 (2,85 – 45), Ζήσης Κουρέλλος 1,69 (2,79 – 70), Δημήτρης Γαζής 2,43 (2,65 – 40), Σωτήρης Λιβιτσάνος 2,13 (2,62 – 50), Νίκος Καρατάσος 1,70 (2,58 – 65), Ηλίας Κακογεώργος 2,05 (2,52 – 50), Οδυσσέας Μερμελάς 2,04 (2,51 –

50), Ιούλιος Αρμάος 2,26 (2,46 – 40). 

Ο 21 ετών πρωταθλητής Ελλάδος στους νέους στο άλμα τριπλούν, Νίκος Ανδρικόπουλος (ρεκόρ 16,47μ.), πήδησε εκτός συναγωνισμού, 2,98μ.

Γυναίκες: Φανή Λύκου 2,42 (2,69 – 40), Ελένη Καραΐσκου 1,85 (2,18 – 45), Βασιλική Μάλλιου 1,70 (2,13 – 50).

ΜΗΚΟΣ: Μπέλλος 3,15 (6,26), Χαραλαμπίδης 3,73 (6,15), Χρόνης 3,89 (5,48), Δεμένεγας

4,00 (4,91), Σολωμός 4,00 (4,91), Λιβιτσάνος 3,51 (4,31), Κακογεώργος 3,27 (4,02).

Γυναίκες: Λύκου 4,34 (4,82), Καραΐσκου 3,05 (3,59).

Ελλειψε, δυστυχώς, λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, ο Δημήτρης Ζαφειρόπουλος, ο κάτοχος του απόλυτου ρεκόρ αγώνων στο χωρίς φόρα με 2,63μ. Αισθητότατη ήταν και η απουσία του κατόχου του απόλυτου… δεμενέγειου παγκηπίου ρεκόρ, του παλαιού πρωταθλητή του τριπλούν, Αιμίλιου Αρμενιάκου, ο οποίος εφέτος το Καλοκαίρι πήδησε εκεί, σε άλλη εκδήλωση, 3,15μ.! Είναι γεννημένος το 1979,

άρα ανήκει στην κατηγορία 35 (35-39 ετών). Δυστυχώς, έχει υποστεί ρήξη του ενός αχιλλείου τένοντα. Ελπίζουμε το 2019 να είναι μαζί μας και οι δύο.

Η σύζευξη του παρελθόντος και, ταυτοχρόνως και του παρόντος, του αθλητισμού με τον μέλλον του, έγινε πάλι επιτυχώς, με την συμμετοχή στο άλμα εις μήκος επτά παιδιών ηλικίας από 5 έως 12 ετών. Η συμμετοχή τους σε αυτούς τους αγώνες και, κυρίως, η παρακολούθηση των «ηλικιωμένων» αθλητών να τρέχουν και να πηδούν, αποτελεί το καλύτερο μάθημα γι’ αυτά, σχετικά με το τι εστί

διαχρονικός αθλητισμός. Θα έχουν να λένε, επί παραδείγματι, ότι είδαν έναν νέο... 82 χρόνων να τρέχει, ν’ απογειώνεται και να προσγειώνεται τρία μέτρα και βάλε μακριά. 

Ας δούμε, όμως, και τ’ αποτελέσματά τους (σε παρένθεση το έτος γέννησής τους) αν και αυτά ελάχιστη σημασία έχουν αυτή την στιγμή:

Ευγενία Σχίζα (2006, κόρη της Λύκου) 4,45, Σταύρος Δαμασκηνός (2009, γιος του Δημήτρη) 3,67, Ηλίας Πιερράκος (2006) 3,29, Μαρία Γλύκα (2009, κόρη του Κοσμά) 3,15, Ιλια Ρηγοπούλου (2007, κόρη του δρομέα ημιαντοχής, Φώτη) 3,10, Κατερίνα Πιερράκου (2008) 2,97, Βασίλης Αρμάος (2013!, γιός του Ιούλιου) 0,90μ.

Η εκδήλωση τελείωσε, όπως πάντα, γύρω από το τραπέζι -τα τραπέζια, για ν’ ακριβολογούμε. Οι διοργανωτές, οι αθλητές, οι κριτές, οι προσκεκλημένοι θεατές, άπαντες, δώσαμε ξανά την υπόσχεση, ότι, πρώτα ο Θεός, του χρόνου θα είμαστε πάλι εκεί. Θα δημοσιεύσω μόνο μία φωτογραφία από αυτό, διότι αν την δουν οι… «θεσμοί», μπορεί να θελήσουν να κόψουν πλήρως τις συντάξεις μας. Και να μειώσουν περαιτέρω και τους μισθούς…

Φυσικά, σημαντικότατο ρόλο στην επιτυχία του δεύτερου μέρους της εκδήλωσης είχε η σύζυγος του Γιώργου Δεμένεγα, Μιχάελα Φαραγκουλιτάκη. 

*Στις φωτογραφίες αριστερά, οι οκτώ καλύτεροι στο μήκος χωρίς φόρα, με τη σειρά κατάταξής τους, και ο θρυλικός δεκαθλητής του

παρελθόντος και δάσκαλος πολλών μετέπειτα πρωταθλητών, Ζήσης Κουρέλλος. Στην μεγάλη, οι τρεις γυναίκες στο βάθρο των νικητριών, με το Κοσμά Γλύκα, που έκανε την απονομή. Στην τελευταία, ο νεαρότερος και ο γηραιότερος (μόνο βάσει της χρονολογίας γέννησης) αθλητές της διοργάνωσης: Βασίλης Αρμάος και Γιάννης Μπέλλος. Γεννημένοι το 2013 και το 1936. Μόλις 77 έτη διαφορά...