Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου: Ενας Ηρακλής χωρίς δύναμη...

Το βάθρο των νικητών του χαρακτηρισθέντος ως «αγώνας του αιώνα στην άρση βαρών», το 1996: Βαλέριος Λεωνίδης, Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου και ο Κινέζος, Σιάο Τζιανγκάνγκ, που κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο επειδή στη ζύγιση, προ του αγώνα, ήταν 350 γραμμάρια ελαφρύτερος από τον Γιώργο Τζελίλη, με τον οποίον ήταν ισόπαλοι.

Η προσπάθεια στα 147,5κ. στο αρασέ, που τοποθέτησε τον Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου στο πάνθεον των Ολυμπιακών αγώνων. Χάρη σε αυτή νίκησε τον Βαλέριο Λεωνίδη (έμεινε στα 145) στους Αγώνες του 1996 κι έγινε ο πρώτος αθλητής της άρσης βαρών, που κατακτούσε τρία χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια. Στο επολέ ζετέ ανύψωσαν τα ίδια κιλά. Και στην ισοπαλία υπερτερούσε ο Βαλέριος, επειδή ήταν ελαφρύτερος στην ζύγιση.


Ο μεγάλος Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου, ο αποκληθείς, «Ηρακλής τσέπης» (λόγω της τεράστιας δύναμής του και του πολύ χαμηλού ύψους του), πέρασε και βιολογικά στη ιστορία περίπου δύο μήνες πριν να συμπληρώσει 51 χρόνια ζωής. Αθλητικά, είχε γραφεί στις χρυσές δέλτους της, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και λίγο νωρίτερα, το 1983 (ως Βούλγαρος με τ’ όνομα, Ναΐμ Σουλεϊμάνοφ, όπως συστήθηκε στο διεθνές κοινό του αθλητισμού), όταν στα 16 του, κατέρριψε παγκόσμιο ανδρικό ρεκόρ, ενώ ηλικιακά ανήκε στην κατηγορία παίδων. Τον ίδιο χρόνο κατετάγη 2^ος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών και στο αντίστοιχο Ευρωπαϊκό, που είχαν διεξαχθεί ταυτόχρονα στη Μόσχα. Νίκησε στο αρασέ, ενώ στο σύνολο, με 290κ., υστέρησε μόνο του Σοβιετικού, Οκσέν Μιρζογιάν, ο οποίος, με 292,5κ., πέτυχε ρεκόρ κόσμου! Το προηγούμενο έτος δε, στα 15 του (το τονίζω, για να το ενστερνισθείτε), είχε αναδειχθεί πρωταθλητής κόσμου στους εφήβους (έως και 20 ετών) και είχε υπολειφθεί μόλις 2,5κ. από το ανδρικό ρεκόρ κόσμου στο σύνολο της κατηγορίας των 52κ. Τούτο είχε εξαναγκάσει την Διεθνή Ομοσπονδίας Αρσης Βαρών (IWF) να θεσπίσει ως ηλικιακό όριο, για τη συμμετοχή σε Ολυμπιακούς αγώνες, τα 16 έτη!
Αν υποστηρίξει κάποιος ότι ο Ναΐμ «πλήρωσε» τις επιλογές του και στην αθλητική σταδιοδρομία του και στη ζωή του, δεν θα έχει λαθέψει. Κατά την άποψή μου, φυσικά.
Ο πρωταθλητισμός είναι πολύ σκληρός. Απαιτεί θυσίες, που πολλάκις έχουν αντίκτυπο στη ζωή και στην υγεία του αθλητή. Συχνότατα δε, έχει σοβαρότατες συνέπειες και στη ζωή και την ψυχική κατάσταση του πρωταθλητή μετά το πέρας της σταδιοδρομίας του, αν δεν κατορθώσει ν’ αντιμετωπίσει το πέρασμα από το προσκήνιο στο παρασκήνιο. Τουλάχιστον το αγωνιστικό. Υπάρχουν πολλά σχετικά παραδείγματα.
Ο πρωταθλητής, για να φθάσει να γίνει τέτοιος, έχει ζήσει επί χρόνια μοναχική (με την έννοια της καλογερίστικης, του μοναχού) ζωή. Και όταν αποχωρεί από τους αγωνιστικούς χώρους, είναι δύσκολο να προσαρμοσθεί στις καινούργιες συνθήκες. Ειδικά δε, αν μιλάμε για άθλημα μάλλον μοναχικό (αυτή την φορά με την έννοια, ότι είσαι συ και η μπάρα με τα κιλά) και, σίγουρα, μονότονο και σκληρό, όπως η άρση βαρών, τούτο ίσως είναι ακόμη δυσκολότερο.

Πανηγυρίζοντας το 1988

Τι είχε πει ο Ναΐμ τον Ιανουάριο του 1991, όταν είχε έλθει στην Ελλάδα για να τον τιμήσει η Ενωση Φιλάθλων Βαρέων Αθλημάτων (ΕΦΙΒΑ);
«Αν ήμουν προπονητής, δεν θα συνιστούσα σε νέο παιδί να κάνει πρωταθλητισμό (Σημείωση συντάκτη: Προσέξτε: Λέει πρωταθλητισμό, όχι αθλητισμό, άλλο το ένα άλλο το άλλο -δεν απορρίπτει συνολικά το άθλημα) στην άρση βαρών. Γιατί η υγεία προέχει. Το άθλημα είναι πολύ σκληρό». 

Η πρώτη του προσπάθεια στο επολέ ζετέ το 1988 (175κ.).

Προέτρεπε δε, τους νεαρούς αθλητές να μη παίρνουν αναβολικά, διότι «κάνουν κακό στην υγεία». Φυσικά, υποστήριζε ότι εκείνος ουδέποτε είχε χρησιμοποιήσει…
Δεν θέλουμε να ερμηνεύσουμε την δήλωση αυτή. Το τι εννοούσε, το έχει πάρει μαζί του...
Ο Σουλεϊμάνογλου δεν μπόρεσε να διαχειριστεί σωστά την δόξα, αλλά και την μετά τον αθλητισμό ζωή του. Κάπνιζε υπερβολικά και, κυρίως, έπινε. Ουσιαστικά, είχε γίνει αλκοολικός. Η κίρρωση του ήπατος ήταν νομοτελειακή συνέπεια αυτού. Ζούσε ζωή εθισμένου σε ουσίες και ασωτίες, όχι ανθρώπου του αθλητισμού. Κι όμως, δεν είχε ξεχασθεί από το κοινό. Ηταν πάντα ήρωας για τον τουρκικό λαό. Αλλά και για τον κόσμο της διεθνούς άρσης βαρών. Είχε διατελέσει, άλλωστε, και αντιπρόεδρος της IWF. Και πάντα αποτελούσε ίνδαλμα για όλη την αθλητική κοινότητα. Ισως, όμως, να τον είχε πληγώσει και η αποτυχία του στην πολιτική. 
Τρεις φορές δοκίμασε, ισάριθμες απέτυχε. Το 1996 επεχείρησε να εκλεγεί στην Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, ως εκπρόσωπος του λαού της Προύσας. Το 2002, να γίνει δήμαρχος στον δήμο Κιράτς της περιοχής, Μπουγιούκτσεκμετζέ και τέσσερα χρόνια αργότερα να ψηφιστεί βουλευτής στης γενικές εκλογές.
Τελικά, ο Ναΐμ ήταν ένας... Ηρακλής χωρίς πολλές δυνάμεις. Φυσικά, εκτός αθλητισμού. Δεν τον λύγισαν τα σίδερα, αλλά η πραγματική ζωή.
Είχε πει πολλά και ενδιαφέροντα τότε σε συνέντευξή του για την εφημερίδα «Καθημερινή», στον γράφοντα σήμερα εδώ.
Κατ’ αρχήν, ότι είχε αρχίσει την άρση βαρών στα 10 του. Γι’ αυτό είχε αποφασίσει το 1990 να σταματήσει. Επισημαίνουμε ότι τότε δεν είχε καταστεί ακόμη ο θρυλικός αθλητής, που έγινε αργότερα. Ηταν, βεβαίως, διάσημος ήδη από το 1986, όταν, ευρισκόμενος στην Μελβούρνη (Αυστραλία) για το παγκόσμιο κύπελλο, αποφάσισε ν’ αποσκιρτήσει και να ζητήσει πολιτικό άσυλο στην Τουρκία. Και η φήμη του μεγάλωσε δύο χρόνια αργότερα, στη Σεούλ (Ν. Κορέα), όταν αναδείχθηκε για πρώτη φορά «χρυσός» Ολυμπιονίκης (το 1984 δεν είχε αγωνισθεί λόγω του μποϊκοτάζ των αγώνων του Λος Αντζελες από την ΕΣΣΔ και τους συμμάχους της) με τις απίστευτες επιδόσεις, 152,5κ. στο αρασέ και 190κ. στο επολέ ζετέ, στην κατηγορία των 60κ. Εγινε, έτσι, ο πρώτος (και μοναδικός έως τώρα) αρσιβαρίστας, που στο μεν αρασέ σήκωσε 2,5 φορές το βάρος του (και 2,5κ. επιπλέον) στο δε επολέ ζετέ, τρεις φορές το βάρος και δέκα κιλά ακόμη. Τις επιδόσεις αυτές ούτε όταν αγωνιζόταν στην κατηγορία των 64 κιλών τις ξεπέρασε. Σε αυτόν τον ιστορικό αγώνα 6^ος είχε καταταγεί ο Γιάννης Σιδηρόπουλος.

Βαρκελώνη, 1992.

«Θρύλος», όμως (legend), έγινε το 1996. Τότε που, μετά την «μάχη του αιώνα στην άρση βαρών», όπως είχε χαρακτηρισθεί εκείνος ο αγώνας με τον Βαλέριο Λεωνίδη, όπου τα παγκόσμια ρεκόρ «έπεφταν βροχηδόν», είχε γίνει ο πρώτος άνθρωπος, ο οποίος κατακτούσε τρία χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια στην άρση βαρών.

Ο Βαλέριος στα 147,5κ. του αρασέ στην Ατλάντα.

«Γίνατε μάρτυρες του μεγαλύτερου
αγώνα στην ιστορία της άρσης βαρών», είχε γράψει ο δημοσιογράφος, Κεν Τζόουνς στον «Ιντιπέντεντ» του Λονδίνου.
Τον Ιανουάριο του 1991, όμως, δήλωνε ότι είχε αποφασίσει ν’ αποσυρθεί από τα πλατό. «Νομίζω ότι έμεινα αρκετά χρόνια στην κορυφή. Είχε έλθει ο καιρός να σταματήσω. Αλλοι συναθλητές μου εγκατέλειψαν νωρίτερα», έλεγε. Μάλιστα, τόνισε ότι η παρουσία του στην Αθήνα τον συγκινούσε, γιατί ήταν η πόλη στην οποία είχε αγωνισθεί για τελευταία, έως τότε, φορά (και νικήσει, βεβαίως) σε πρωτάθλημα κόσμου, το οποίο είχε διεξαχθεί το 1989 στην Γλυφάδα. Είχε αφήσει, όμως, ανοικτό ένα «παράθυρο», λέγοντας: «Δεν νομίζω ότι θα επανέλθω. Τώρα γυμνάζομαι ελαφρά».
Επανήλθε μέσα στο έτος. Και αναδείχθηκε για τέταρτη φορά πρωταθλητής κόσμου…
Η συνέντευξη έγινε με την βοήθεια του αείμνηστου, Βαγγέλη Συμεωνίδη. Ελληνα προπονητή της άρσης βαρών (είχε διατελέσει και βοηθός ομοσπονδιακός προπονητής), εκ Κωνσταντινουπόλεως, που ήλθε στην Ελλάδα το 1978. Ο Ναΐμ τον σεβόταν τόσο πολύ , ώστε, όποτε τον συναντούσε, έσκυβε και του φιλούσε το χέρι.
Ιδού μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα εκείνης της συνέντευξης, απαντώντας στις ερωτήσεις που του έθεσα:

Ο Ναϊμ, πίσω του, στο κέντρο, ο πρόεδρος της ΕΦΙΒΑ, Θόδωρος Συνοδινός, με το μουστάκι ο Βαγγέλης Συμεωνίδης και πίσω του ο πρώην γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ομοσπονδίας, Αγις Πριμηκύρης.

*«Από το 1988 και μετά, οι πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, επέδρασαν στον αθλητισμό και, φυσικά, στην άρση βαρών. Δεν μπορείς πια να υποχρεώσεις τον αθλητή να προπονείται 7 ή 8 ώρες την ημέρα. Αφού ο αθλητής του Δυτικού κράτους θα γυμνάζεται όσο κι εκείνος του Ανατολικού, θα υπάρξει ισορροπία επιδόσεων κάποια στιγμή. Νομίζω ότι έτσι θ’ αυξηθεί το ενδιαφέρον. Αλλά, για να γίνει ακόμη μεγαλύτερο, πιστεύω ότι πρέπει ν’ αλλάξουν οι κατηγορίες βάρους, οπότε θ’ αρχίσουν να υπολογίζονται νέα ρεκόρ κόσμου».
(αναγκαίες επισημάνσεις εδώ: Η «προφητεία» του για ισορροπία ανατολικών - δυτικών, μόνο σε μικρό μέρος της επαληθεύτηκε. Ομως, την άποψή του για αλλαγή των κατηγοριών την ενστερνιζόταν και η IWF. Τις άλλαξε το 1993, επειδή τα προηγούμενα ρεκόρ ήταν σχεδόν απρόσιτα και μετά ξανά το 1998, για να ενταχθούν και οι γυναίκες στους Ολυμπιακούς αγώνες).
*«Πιστεύω ότι αν πιαστεί ένας αθλητής, αυτό δεν κρύβεται. Νομίζω ότι πρέπει να τιμωρείται και η τιμωρία του ν’ ανακοινώνεται».
Διευκρίνιση: Η ερώτηση αφορούσε ένα νέο, τότε, τρόπο ελέγχου ντόπινγκ, το «σύστημα προφάιλ», βάσει του οποίου, σύμφωνα με σοβιετική εφημερίδα, αθλητές είχαν βρεθεί θετικοί στο πρωτάθλημα της Γλυφάδας, αλλά δεν τιμωρήθηκαν, διότι τότε το σύστημα δεν ίσχυε επισήμως. Αντιθέτως, με τον συμβατικό έλεγχο τα δείγματα είχαν βρεθεί αρνητικά.
*«Νομίζω ότι τα μηχανήματα ελέγχου πιάνουν όσους χρησιμοποιούν απαγορευμένα φάρμακα. Ειδικά, όποιον τα παίρνει ανεξέλεγκτα».
-Δηλαδή, στη Βουλγαρία τα έπαιρναν υπό την επίβλεψη ειδικών;

«Δεν είπα αυτό. Νομίζω ότι ο αθλητής πρέπει να ελέγχεται, αλλά να έχει και αυτοέλεγχο».

*«Το πολιτικό σύστημα της εποχής που ήμουν στην Βουλγαρία, ευνοούσε τον πρωταθλητισμό. Δεν είχαμε τι άλλο να κάνουμε. Στην Τουρκία όποιος θέλει κάνει ό,τι θέλει στον αθλητισμό. Εγώ έκανα συστηματική, προγραμματισμένη προπόνηση. Γι’ αυτό πέτυχα τα ρεκόρ στη Σεούλ».

*«Στη Βουλγαρία τώρα, με το νέο πολιτικό σύστημα, υπάρχουν πολλά προβλήματα. Ανέχεια για τον λαό. Η χώρα περνάει μεταβατικό στάδιο. Στην Τουρκία, όπου το σύστημα είναι κατασταλαγμένο, τα προβλήματα είναι λιγότερα. Αλλά και στη Βουλγαρία της εποχής που ζούσα εγώ, ο λαός ήταν φτωχός. Βέβαια, εγώ είχα τα πάντα»

-Και γιατί έφυγες;

«Γιατί μου άλλαξαν τ’ όνομά μου».

Πράγματι, τον είχαν υποχρεώσει να το κάνει, Ναούμ Σαλαμάνοφ. Χιλιάδες μουσουλμάνοι δε, είχαν εξαναγκασθεί να «βουλγαροποιήσουν» τ’ όνομά τους.

13 Δεκεμβρίου 1986. Ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας, Τουργκούτ Οζάλ και ο Ναΐμ ανακοινώνουν επισήμως την υποδοχή του μεγάλου αθλητή από την τουρκική Πολιτεία. 

Πριν να πάει ο Ναΐμ στην Τουρκία, η άρση βαρών της χώρας ελάχιστα, και όχι και σπουδαία, επιτεύγματα (τρόπος του λέγειν), είχε να επιδείξει. Την αποσκίρτησή του ακολούθησαν πολλοί άλλοι Μουσουλμάνοι, ανάμεσά τους και καλοί έως πολύ καλοί αθλητές. Ενας από αυτούς είναι ο Χαλίλ Μουτλού (Χαλίλ Αλίεφ στην Βουλγαρία, Μουτλού σημαίνει ευτυχής), ο τέταρτος αθλητής με τρία χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια (1996, 2000, 2004) στην άρση βαρών -δεύτερος έγινε το 2000 ο Πύρρος Δήμας και τρίτος, μία ημέρα μετά (24 Σεπτεμβρίου), ο Κάχι Καχιασβίλι.
Ο Σουλεϊμάνογλου αυτομόλησε, όπως προαναφέραμε, το 1986, ζητώντας πολιτικό άσυλο στην τουρκική πρεσβεία στην Κανμπέρα. Το 1987 οι Βούλγαροι δεν του επέτρεψαν να μετάσχει σε διεθνείς αγώνες. Ακολούθησαν σκληρές διαπραγματεύσεις με την τουρκική κυβέρνηση, η οποία, τελικά, κατέβαλε ένα εκατομμύριο δολάρια στην βουλγαρική για να τον αποδεσμεύσει.

Θα κλείσω αυτό το κεφάλαιο μ’ ένα, ανέκδοτο το λες, γεγονός ήταν, δεν ξέρω, το οποίο μου είχε διηγηθεί, ο φίλος και πολύ καλός άνθρωπος, που έφυγε πρόωρα από τη ζωή, σχεδόν στα 64 του, τον Φεβρουάριο του 2002, ο Βαγγέλης Συμεωνίδης.
Ο Ναΐμ πηγαίνοντας στην Τουρκία, μετέφερε και το προπονητικό σύστημα του περίφημου προπονητή, Ιβάν Αμπαντζίεφ. Δηλαδή, εξειδίκευση στην προπόνηση και το μέγιστο δυνατό κάθε ημέρα. Μετά το αρασέ υπήρχε διάλειμμα, όπως και μετά το επολέ ζετέ, πριν από την ενδυνάμωση των ποδιών με βαθιά καθίσματα. Εως τότε, στην Τουρκία ακολουθούσαν άλλα προπονητικά συστήματα. Ο Ναΐμ συνήθιζε να καπνίζει στο διάλειμμα. Τον είδαν οι Τούρκοι συναθλητές του και αποφάσισαν να τον μιμηθούν. Ακόμη και εκείνοι που δεν κάπνιζαν, άρχισαν το τσιγάρο...

Ο Βαλέριος Λεωνίδης αποτίει φόρο τιμής στον Ναΐμ.

Σας ξαναλέω, ανέκδοτο είναι, γεγονός είναι, δεν ξέρω. Δυστυχώς, ο Βαγγέλης δεν είναι πια εδώ για να το επιβεβαιώσει ή να το διαψεύσει. Και ο Ναΐμ πήγε να τον βρει εκεί ψηλά. Θα έχουν πολλά να πουν. Και για την Τουρκία. Και για την άρση βαρών. Και να… μαλώσουν. Διότι ο Βαγγέλης πίστευε στον μεγάλο όγκο της προπόνησης, στο σοβιετικό προπονητικό σύστημα. Θα τα λένε, βέβαια, και με τον Αμπαντζίεφ (με τον οποίον οι σχέσεις του Ναΐμ δεν ήταν πάντα οι καλύτερες), που έκανε το μεγάλο ταξίδι στις 24 Μαρτίου εφέτος, στα 85 του.

Ο Ναΐμ με αριθμούς και άλλα
Γεννήθηκε στο χωριό Πτιτσάρ της βουλγαρικής επαρχίας, Καρτζαλί, στις 23 Ιανουαρίου 1967, σε μια πτωχή οικογένεια καπνοκαλλιεργητών.
Υπέφερε από κίρρωση του ήπατος εδώ και χρόνια. Το 2009 είχε νοσηλευθεί επί τρεις μήνες. Στις 25 Σεπτεμβρίου 2017 εισήχθη σε νοσοκομείο με προβλήματα στο συκώτι. Του έκαναν μεταμόσχευση στις 6 Οκτωβρίου. Στις 11 Νοεμβρίου υπεβλήθη σε χειρουργική επέμβαση λόγω εγκεφαλικής αιμορραγίας, που προκάλεσε οίδημα.
Απεβίωσε στις 18 Νοεμβρίου 2017, στην Κωνσταντινούπολη.
Υψος: Αμφιλεγόμενο. Εχει αναφερθεί με 1,52μ., με 1,50μ. και πρόσφατα με 1,47μ. Πολύ κοντοί ήταν οι γονείς του. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, ο πατέρας του είχε ύψος 1,52-1,53μ. και η μητέρα του μόλις... 1,40μ.
Το ύψος του τού προσέδιδε σημαντικό πλεονέκτημα. Κοντός, όπως ήταν, είχε χαμηλό κέντρο βάρους και μικρά χέρια, τα οποία, όπως άνοιγε και τη λαβή, ειδικά στο ζετέ, έκαναν πολύ μικρή διαδρομή πάνω από το κεφάλι. Καθώς, όμως, λέει ο κυριότερος αντίπαλός του, αλλά και φίλος του, Λεωνίδης, είχε όλο το «πακέτο» του μεγάλου αθλητή: Σωματική κατασκευή ιδανική για το άθλημα, ψυχική και πνευματική δύναμη. Μπορούσε να αυτοσυγκεντρώνεται απολύτως κάθε φορά που χρειαζόταν. Ακριβώς όπως συνέβη στην Ατλάντα, μετά την σπουδαία προσπάθεια του Βαλέριου στα 187,5κ. στο επολέ ζετέ. Ο Ναΐμ, παρότι νωρίτερα, μετά τα 185κ., είχε θεωρήσει πως είχε νικήσει και, λογικά, χαλάρωσε, κατόρθωσε να ηρεμήσει, να αυτοκυριαρχηθεί και να σηκώσει κι εκείνος τα 187,5κ., που τον έβαλαν στις χρυσές δέλτους της αθλητικής ιστορίας.

Βάρος: Είχε αγωνισθεί στις κατηγορίες 52, 56, 60 και 64 κιλών.

Σίδνεϊ: Αποτυγχάνει στα 145κ. στο αρασέ και μηδενίζεται.

Μετάλλια (μόνο στο σύνολο): 
Ολυμπιακά: 3 χρυσά (1988, 1992, 1996). Ολα με την Τουρκία. Στο Σίδνεϊ (Αυστραλία), το 2000, προσπάθησε να κατακτήσει και τέταρτο Ολυμπιακό μετάλλιο και δη χρυσό, αλλά ακυρώθηκε στα 145κ. στο αρασέ και μηδενίσθηκε.
Παγκόσμια: 7 χρυσά (τα 2 με την Βουλγαρία, 1985, 1986, τα υπόλοιπα με την Τουρκία 1989, 1991, 1993, 1994, 1995) και 1 ασημένιο (1983).

Γραμματόσημο στην... Παραγουάη, το 1992.

Ευρωπαϊκά: 7 χρυσά (3 με Βουλγαρία 1984, 1985, 1986, 4 με Τουρκία, 1988, 1989, 1994, 1995), 2 ασημένια (1983, 1992), 1 χάλκινο (2000).
Μετάλλια συνολικά (αρασέ, ζετέ, σύνολο): Παγκόσμια 24 (σε ανώτατο δυνατό σύνολο, βάσει των συμμετοχών του, 24): 22 χρυσά - 1 ασημένιο - 1 χάλκινο). Ευρωπαϊκά 29 (σε ανώτατο δυνατό σύνολο 30): 22-4-3. Μόνο το 2000 κατετάγη 4ος στο επολέ ζετέ.
Αναγκαίες επισημάνσεις 
-Τα Ολυμπιακά έτη δεν διεξάγονται πρωταθλήματα κόσμου. 
-Είναι πιθανό να είχε γίνει ο πρώτος αρσιβαρίστας με τρία χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια ήδη από το 1992 και ο μοναδικός, έως τώρα, με 4, αν δεν είχε πραγματοποιηθεί το προαναφερθέν μποϊκοτάζ των Αγώνων του 1984.
-Στους Ολυμπιακούς αγώνες μετάλλια απονέμονται μόνο για το σύνολο. Κακώς μεν, αλλά αυτό ισχύει.  
-Σε όποια διοργάνωση δεν κατέκτησε μετάλλιο, δεν αγωνίσθηκε, εξαιρουμένων των Ολυμπιακών του 2000.
Ρεκόρ: Κατέρριψε 51 φορές παγκόσμια ρεκόρ. Από 17 σε αρασέ, επολέ ζετέ και σύνολο. Οχι, πάντως, κάθε φορά στον ίδιο αγώνα.
Πολλά ακόμη μπορεί να γράψει κάποιος για τον Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου. Αλλά σταματώ εδώ. Διότι, τελικά, θα γράψω... βιβλίο...

Αναβαθμισμένη διοργάνωση, έντονος συναγωνισμός στα 77α «Αρκάδια»

Πηγή έμπνευσης και αισιοδοξίας για τους νεότερους οι... αιώνιοι έφηβοι πρωταθλητές, Ανδρέας Πολυχρονόπουλος και Κώστας Χατζηεμμανουήλ

 «Τ’ Αρκάδι, ξέρετε, παιδιά, τι είναι το Αρκάδι; Είναι της Κρήτης η ζωή, το Αγιο φυλακτό της. Είναι η Ελλάς ολόκληρη, μαζί με τ’ όνειρό της».

Αναβαθμισμένα διοργανωτικά είχαμε προβλέψει ότι θα ήταν τα 77α «Αρκάδια», που διεξάγονται κάθε χρόνο, τέτοια εποχή, στο Ρέθυμνο εις ανάμνηση της υπέρτατης θυσίας των Κρητικών, οι οποίοι, στις 8 Νοεμβρίου 1866 (σύμφωνα με άλλους, στις 9), προτίμησαν τον θάνατο από το να πέσουν στα χέρια των Τούρκων, που πολιορκούσαν την Ιερά Μονή Αρκαδίου. Και δικαιωθήκαμε. Η διοργάνωση ήταν σαφώς καλύτερη από την επετειακή του 2016, οπότε συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από τότε, που ο καπετάν Κωσταντής Γιαμπουδάκης, κατά την κρατούσα θεωρία (ή, κατά την άποψη άλλων ιστορικών, ο Εμμανουήλ Αναγνώστου  Σκουλάς), ανατίναξε την Μονή, ώστε οι έγκλειστοι να μη πέσουν στα χέρια των Τούρκων.

Τα «Αρκάδια» είναι η παλαιότερη αθλητική διοργάνωση στην Ελλάδα (εξαιρουμένων, φυσικά, των πανελληνίων πρωταθλημάτων), δεδομένου ότι διεξήχθησαν για πρώτη φορά το 1930. Διοργανωτής τότε ήταν ο ιστορικός σύλλογος, Ατρόμητος Ρεθύμνου, που τέλεσε τους αγώνες με την έγκριση της Ε.Γ.Α.Σ., στο Εθνικό Στάδιο Ρεθύμνου. 

Και το καθαρά αθλητικό μέρος των αγώνων ήταν πολύ καλό, καθότι αγωνίσθηκαν πολλοί γνωστοί αθλητές, κάποιοι από τους οποίους έχουν διατελέσει μέλη της εθνικής ομάδας στίβου (Βασίλης Μαγγανάς, Γιάννης Βασιλόπουλος, Μανώλης Σφακιανάκης).

Η νέα γενιά μυείται στην παράδοση.

Ο συναγωνισμός, στα περισσότερα αγωνίσματα, ήταν έντονος και το επίπεδο αρκετά καλό. Οι διοργανωτές, πάντως, περίμεναν μεγαλύτερη συμμετοχή, ειδικά στον Αρκάδιο δρόμο.

Ο Μίλτος Καμπιτάκης, γνωστός και πολύ καλός δρομέας, θριάμβευσε εφέτος στον Αρκάδιο δρόμο. Πέρσι ήταν 3^ος. Η Γερμανίδα, Γιούλια Μαρία Τρίλινγκ νίκησε ξανά στις γυναίκες.

Στα 6 χλμ. πρώτευσαν ο Παντελής Παραγιουδάκης και, όπως πέρσι στις γυναίκες, η Νάντια Συτζανάκη. Ο Νίκος Καμπιτάκης, αδελφός του Μίλτου, τερμάτισε 2^ος κι έτσι η οικογένεια δεν πέτυχε το… νταμπλ. Ποιος ξέρει, ίσως του χρόνου…

Τα φαβορί, βάσει των δηλώσεων συμμετοχής, επικράτησαν στο Κρητικό βόλι. Ο 42χρονος Βασιλόπουλος νίκησε για 4^η συνεχή χρονιά. Δεύτερος (για άλλη μία φορά ανέβηκε στο βάθρο των νικητών), αναδείχθηκε ο πανύψηλος παλαιός πρωταθλητής των 400μ., Σφακιανάκης, που αγωνίσθηκε ξανά με την παραδοσιακή κρητική φορεσιά. Ο Μαγγανάς, ο πολυνίκης του θεσμού και κάτοχος της κορυφαίας επίδοσης (17,88μ. από το 1989 με την σφαίρα των 7,26κ.), κυριάρχησε στην κατηγορία των 50+ ετών. Η κατηγορία καθιερώθηκε από εφέτος, δεδομένου ότι, πολλοί από τους μετέχοντες (εφέτος ήταν οι μισοί ακριβώς) είναι άνω των 50 ετών και, βεβαίως, είναι δύσκολο να συναγωνισθούν τους νεαρότερους. Οσο κι αν και αυτοί αισθάνονται νέοι… Ηταν πολύ σημαντικό το γεγονός ότι οι διοργανωτές απεδέχθησαν το αίτημα ημών των... γηραιοτέρων. Και τους ευχαριστούμε. 

Τ’ αποτελέσματα:

ΑΡΚΑΔΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ (22,4 χλμ. Μονή Αρκαδίου - Ρέθυμνο): ΑΝΔΡΕΣ: Μιλτιάδης Καμπιτάκης 1 ώρα 25’26’’0, Μάνος Φιλιππάκης 1:28’48’’3, Βασίλης Τσιαπρούνης 1:29’33’’8, Δημήτρης Πανταζής 1:31’20’’7, Κώστας Μανιουδάκης 1:32’39’’5, Νίκος Τσαγκαράκης 1:32’45’’3, Νίκος Παπαδάκης 1:34’01’’7, Δημήτρης Ηλιάκης 1:35’14’’4.

Ο Γιάννης Βασιλόπουλος... εκφοβίζοντας την σφαίρα.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ: Γιούλια Μαρία Τρίλινγκ (14η θέση γενικής κατάταξης) 1:42’20’’2, Ειρήνη Φουρναράκη (25η) 1:45’57’’9, Δήμητρα Βίτσα (42η) 1:53’11’’9, Αννα Βέλεβα (45η) 1:54’25’’8, Μάγδα Φαραντάκη (58η) 1:56’54’’2, Σαμπρίνα Κολέτ (61η) 1:57’40’’4, Δέσποινα Χριστινάκη (68η) 2:00’16’’8, Κατερίνα Δρακάκη (80η) 2:04’42’’6.

Τερμάτισαν  145 (125 άνδρες και 20 γυναίκες). Εκκίνησαν, συνολικά, 152 αθλητές - αθλήτριες.

Ο Βασίλης Μαγγανάς πηδάει.

6.000μ.: Ανδρες: Παντελής Παραγιουδάκης 22’14’’9, Νίκος Καμπιτάκης 22’15’’4, Αντώνης Σπαντιδάκης 22’43’’8.

Γυναίκες: Νάντια Συντζανάκη (11^η θέση γενικής κατάταξης) 24’51’’9, Μαρία Σταγογιάννη (16^η) 26’11’’2, Μαρία Ριτζάκη (34^η) 28’45’’5.

Τερμάτισαν 151 (96 άνδρες και 55 γυναίκες).

ΚΡΗΤΙΚΟ ΒΟΛΙ: Ανδρες  έως 49 ετών (με σφαίρα 7,26κ.): Γιάννης Βασιλόπουλος (Ναξιακός) 15,03, Μανώλης Σφακιανάκης (ΟΚΑ Πρέβελης) 13,02, Κώστας Κυριακάκης (Αρκάδι) 11,65, Βασίλης Σπανδάγος (Αρκάδι) 10,64, Γιώργος Παυλάκης (Αρκάδι) 10,13, Γιάννης Καλογεράκης (Αρκάδι) 9,87.

Ανδρες 50+ ετών (5κ.): Βασίλης Μαγγανάς (Α.Ο. Π. Φαλήρου) 13,48, Ιωακείμ Κανίδης (ΑΕΚ) 11,47, Γρηγόρης Δέδες (Πανελλήνιος) 10,92, Νίκος Κωνσταντόπουλος (Α.Ο. Π. Φαλήρου) 10,09, Θανάσης Καλαντζής (Πανιώνιος) 9,61, Ανδρέας Μπενάκης (Αρκάδι) 9,53.

Ο Μανώλης Σφακιανάκης, έτοιμος να... ξεσπαθώσει.

Μαθητών δημοτικών σχολείων (3κ.): Δημ. Παναρετάκης (Δ.Σ. Αδελε) 8,58, Κων. Ορφανός (5^ο Δ.Σ) 8,08, Γ. Σκανδαλάκης (5^ο Δ.Σ.) 8,04. Αγωνίσθηκαν 10 παιδιά.

ΣΦΑΙΡΟΒΟΛΙΑ παιδιών με αναπηρία (ΑμεΑ): Ορθιοι (3κ.): Στεφ. Νταμπασάχ 8,97, Μαν. Νταμπασάχ 6,14, Μαν. Σηφακάκης 5,55, Φραγγ. Φραγκιουδάκης 5,10.

Κορίτσια (3κ.): Γεωργία Νταμπασάχ 5,95, Ειρ. Ντιμπάρλα 5,80.

Από καρότσι (3κ.): Αγόρια: Στελ. Δαμανάκης 5,40, Γ. Διαλεκτάκης 5,33.

Οι 12... Κρητικοβολίστες και οι κριτές του αγώνα.

Γιάννης Ζογλοπίτης και υιός.

1.000μ. μαθητών: Γιώργος Ζογλοπίτης (γιός του σπρίντερ Γιάννη), Γαβριήλ Συριανόγλου, Νταβίντ Χίσκο.

Μαθήτριες: Θεοδοσία Σταθοπούλου, Αλέξα Βραβορίτη, Καλλιόπη Βεργίτση.

1.000μ. ΑμεΑ: Κώστας Μπορμπουδάκης, Ανδρέας Καλαϊτζάκης, Φώτης Βορριζανάκης. 
Κορίτσια: Μαρία Παντελάκη.

Στο διήμερο των αθλητικών εκδηλώσεων πραγματοποιήθηκαν, επίσης, αγώνας ταχύτητας με πατίνια, σε δημόσιο δρόμο, ημιμαραθώνιος με πατίνια σε δημόσια οδό, αγώνας δυναμικού βαδίσματος στην Αρκάδια διαδρομή και επίδειξη με πατίνια στην Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου, όπου έγιναν και ο τερματισμός των δρομέων και οι απονομές.

Ι. Κανίδης, Β. Μαγγανάς, Γρ. Δέδες στο βάθρο των νικητών.

Στον ίδιο χώρο η Φιλαρμονική του Ρεθύμνου παρουσίασε μουσικό πρόγραμμα, ενώ τις τελετές των απονομών πλαισίωναν παραδοσιακοί κρητικοί χοροί με μικρούς και μεγαλύτερους χορευτές. Το Ρέθυμνο κρατεί καλά την παράδοση. Ισως καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο μέρος της Κρήτης.

Μια μέρα πριν από τον Αρκάδιο δρόμο, η παραλιακή οδός της πόλης κατακλύστηκε από δεκάδες παιδιά και ενήλικες με πατίνια, που μετέδωσαν τον παλμό και τη ζωντάνια τους στους θεατές, μετέχοντας στον

4ο Αρκάδιο αγώνα πατινιών. Διοργανωτής ήταν ο ΟΚΑ Πρέβελη.

Και οι μικροί με τα πατίνια.

Το Ολυμπιακό, πλέον, άθλημα των πατινιών προστίθεται σε μια σειρά αγωνισμάτων, που διεξάγονται εις ανάμνηση της υπέρτατης θυσίας των Κρητικών (αλλά και άλλων Ελλήνων, όπως πληροφορήθηκα πρόσφατα) το 1866.

Οι μη αγωνιστικές εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν, όπως κάθε χρόνο, με την τελετή και την δοξολογία στην Ιερά Μονή Αρκαδίου και την παρέλαση στους δρόμους της, κατ’ εμέ, πιο όμορφης πόλης της Κρήτης. Και όλοι δώσαμε την υπόσχεση, να είμαστε εκεί και του χρόνου. Για να βρούμε, για άλλη μία φορά, τους φίλους μας.

Βαλκανικά και πανελλήνια ρεκόρ στο 9ο Πανελλήνιο γκαλά διαχρονικών

Γεννήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 1922, λίγες ημέρες μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Στα συμπληρωμένα 95 χρόνια του, ταξιδεύει στον κόσμο και στην Ελλάδα, μετέχει σε αγώνες στίβου, κατακτά μετάλλια και καταρρίπτει πανελλήνια και βαλκανικά ρεκόρ. Ο εκ Πατρών ορμώμενος, Ανδρέας Πολυχρονόπουλος αποτελεί βιολογικό φαινόμενο, παράδειγμα προς μίμηση, αλλά και πηγή έμπνευσης και αισιοδοξίας για εμάς τους νεαρότερους.

Και σφαιροβόλος στα... 95 του ο Ανδρέας Πολυχρονόπουλος.

Εχει κατακτήσει ένα ασημένιο και ένα χάλκινο μετάλλιο σε πρωταθλήματα Ευρώπης ανοικτού στίβου και ένα χάλκινο σε παγκόσμιο, όλα στην κατηγορία 90-94 ετών. Και, φυσικά, αρκετά βαλκανικά. Επίσης έχει στη συλλογή του ένα ασημένιο κι ένα χάλκινο από το παγκόσμιο πρωτάθλημα κλειστού στίβου του 2014.

Ο 89χρονος, Κώστας Χατζηεμμανουήλ.

Καλά να είναι, υγεία και κουράγιο να έχει, θα θριαμβεύσει και στην νέα κατηγορία του.
Τελευταίο επίτευγμά του είναι η κατάρριψη δύο βαλκανικών (συνεπώς και ελληνικών) ρεκόρ της κατηγορίας των 95-99 ετών στο 9^ο Πανελλήνιο γκαλά διαχρονικών αθλητών, που διεξήχθη πρόσφατα στο Ηράκλειο Κρήτης. Στο άλμα εις μήκος με 1,46μ. και στην σφαιροβολία με 3,85μ.

Εξαιρετική ήταν η επίδοση του Ν. Γιανναδάκη (δεξιά) στα 100μ.

Νωρίτερα εφέτος ταξίδεψε για αγώνες στην Αθήνα, στην Χαλκίδα, στην Κεφαλονιά, στην Λάρισα και στη Στάρα Ζαγόρα της Βουλγαρίας, για το βαλκανικό πρωτάθλημα!...
Την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου είχε κυριαρχήσει στους Βαλκανικούς σε 100μ., 200μ. και μήκος.
Τι συστήνει στους νέους: Καλή ζωή, υγιεινή διατροφή (μακριά από τα τηγανιτά, λέει) και άσκηση. Σωματική και πνευματική
Κοντά του στέκεται ένα άλλο βιολογικό φαινόμενο, ο σχεδόν 89ετής (έχει γεννηθεί στις 25 Ιανουαρίου 1929), Κώστας Χατζηεμμανουήλ από την Κω. Ακούραστος και αυτός και, καθότι πιο νέος, μετέχει σε περισσότερα αγωνίσματα.
Στην Κρήτη αγωνίσθηκε -και, φυσικά, νίκησε- στα 100μ., στα 400μ. και στην σφαιροβολία. Τον Σεπτέμβριο, στη Στάρα Ζαγόρα, συνέλεξε… όλο τον χρυσό της κατηγορία 85-89 ετών, καθότι νίκησε σε 100, 200, 400 και 800μ. Προηγουμένως μέσα στο 2017, είχε θριαμβεύσει στο πανελλήνιο πρωτάθλημα στη Λάρισα.
Στη συλλογή του ο ακατάβλητος Κώος, που συνεχίζει ν' ασχολείται με τις επιχειρήσεις του, έχει ένα ασημένιο και ένα χάλκινο μετάλλια από παγκόσμια πρωταθλήματα ανοικτού στίβου κι ένα χρυσό και δύο χάλκινα ευρωπαϊκά. Χώρια τα βαλκανικά.
Στον κλειστό στίβο το 2014 κατέκτησε το χρυσό παγκόσμιο μετάλλιο στα 200μ.
Να είναι καλά, να μας εμπνέει και να συνεχίσει να προσφέρει χαρές στον ελληνικό αθλητισμό.

Η ομάδα του βαλκανικού ρεκόρ: Από αριστερά, Θ. Ξεντές, Οδ. Άγρος, Δ. Μαυρογιάννης, Κ. Κομματάς. Και η εκ των διοργανωτών, «ψυχή» της διοργάνωσης, Αθηνά Βαϊνά.

Ο Σπύρος Τουρκομανώλης πηδώντας.

Στο Ηράκλειο, μαζί με τη βροχή, έπεσαν σαν βροχή και τα ρεκόρ. Βελτιώθηκε άλλο ένα Βαλκανικό. Στα 4x400μ. ανδρών κατηγορίας 50+ ετών. Το πέτυχαν με 4’25’’0 οι Οδυσσέας Άγρος, Κώστας Κομματάς, Θεόδωρος Ξεντές και Δημοσθένης Μαυρογιάννης. Το προηγούμενο κατείχε η ομάδα της Σλοβενίας από το 2007 με 4’26’’13.
Κατερρίφθησαν και τρία «απλώς» πανελλήνια ρεκόρ.

Η Φανή Λύκου στο τριπλούν.

Στα 3000μ. βάδην των 50-54 ετών, η παλαιά πρωταθλήτρια Ελλάδος, Καλλιόπη Γαβαλάκη σημείωσε επίδοση 16’33’’47.
Οι Ε. Νοικοκυράκη, Α. Τσαχάκη, Μ. Δρακωνάκη και Μ. Τζάνου (κατηγορία 55+) έτρεξαν τα 4x100 σε 1’29’’9.
Τέλος, στα 4x400μ. 40+ ετών οι Φ. Λύκου, Α. Βαϊνά, Μ.  Μουρατίδου και Δ. Πιτσικάκη πέτυχαν 5’56’’5.
Πρέπει να επισημάνουμε και την συμμετοχή του 77,5 ετών, Σπύρου Τουρκομανώλη, που πηδούσε σαν έφηβος. Από το βάθρο του Κρητικού βολιού. Και της ελληνικής δισκοβολία;...

Ο μεγάλος μαχητής, Γιώργος Βαρούχας.

Την αγωνιστική επιτυχία του Γκαλά (οργανωτικά υπήρξαν κάποια προβλήματα, τα οποία μπορούν να επιλυθούν μελλοντικά) συμπλήρωσε μια σειρά καλών έως και πολύ καλών επιδόσεων, από τις οποίες ξεχωρίζουν κυρίως εκείνες της Φανής Λύκου, του Βασίλη Μαγγανά, του Νίκου Γιανναδάκη (100μ.), του Κώστα Φουρναράκη, του Δημήτρη Μελικώνη (μήκος), του Ιμπραήμ Φαναρτζή (σφαίρα). Τις αναφέρουμε ανά αγώνισμα συνοπτικά:

100μ.: 40-44: Ν. Γιανναδάκης 11’’46, 45-49: Ιω. Ζογλοπίτης 12’’24, 70-74: Παν. Γιάτρας 17’’32, 85-89: Κ. Χατζηεμμανουήλ 20’’74, 95-99: Α. Πολυχρονόπουλος 31’’43. Γυναίκες: 40-44: Φ. Λύκου 13’’87, 60-64: Μ. Τζάννου 18’34’’.

400μ.: 45-49: Μιχ. Σμυρνάκης 63’’58, 85-59: Χατζηεμμανουήλ 1’59’’32. - Γυν.: 50-54: Μ. Μουρατίδου 1’22’’34.

1.500μ.: 45-49: Αλ. Ανυφαντάκης 4’59’’6, 60-64: Γ. Κοτρωνάκης 7’03’’97. - Γυν.: 65-69: Αργ. Πλούμη 10’06’’17.

Πάντα καλή στην σφυροβολία η Μαρία Πολομαρκάκη.

5.000μ.: 60-64: Ιω. Σαριδάκης 19’10’’20, 70-74: Κων. Παπαδάτος 24’10’’33. - Γυν.: 40-44: Δημ. Πιτσικάκη 23’19’’50.

80μ. μ’ εμπόδια: Δημ. Μελικώνης 13’’05.

3.000μ. βάδην: 70-74: Ιω. Κυρδήμος 19’22’’0.

Μήκος: Μελικώνης 5,45. - Γυν.: 40-44: Λύκου 5,03, 60-64: Μ. Τζάνου 3,40.

Σταθερός πάνω από τα 10μ. στο τριπλούν ο Χρήστος Κτιστόπουλος.

Τριπλούν: 50-54: Χρ. Κτιστόπουλος 10,20. - Γυν.: 40-44: Λύκου 10,05.

Σφαιροβολία: 40-44: Δημ. Γαζής 11,65, 45-49: Ι. Φαναρτζής 12,36, 60-64: Ιωακ. Κανίδης 10,69, 70-74: Εμμ. Λιουδάκης 9,00, 85-89: Χατζηεμμανουήλ 5,58. - Γυν.: Μ. Πολομαρκάκη 9,63.

Εξαιρετική βολή έρριξε ο Κώστας Φουρναράκης.

Δισκοβολία: 40-44: Γαζής 34,37, 45-49: Κ. Φουρναράκης  38,61, 65-69: Παν. Μανωλόπουλος 30,11. - Γυν.: Πολομαρκάκη 26,90.

Ακοντισμός: 40-44: Φαναρτζής 44,84, 65-69: Μανωλόπουλος 31,45.
Σφυροβολία: 50-54: Αντ. Κλαψινάκης 30,83, 60-64: Αθ. Καλαντζής 32,59. - Γυν.: Πολομαρκάκη 32,09.
Ελληνική δισκοβολία: 4-44: Γαζής 27,57, 45-49: Φουρναράκης 31,39, 60-64: Βασ. Μαγγανάς 30,03, 65-69: Γ. Βαρούχας 24,85, 70-74: Λιουδάκης 23,80, 75-79: Σπ. Τουρκομανώλης 20,74. – Γυν.: Πολομαρκάκη 22,38.

Είναι καλός και στον ακοντισμό ο Ιμπραήμ Φαναρτζής.

Κρητικό Βόλι: 55-59: Γρηγ. Δέδες 10,05, 60-64: Μαγγανάς 13,57, Κανίδης 11,52, Ν., Κωνσταντόπουλος 10,00. 75-79: Τουρκομανώλης 10,06.
Τα 10.000μ. διεκόπησαν λόγω της αιφνίδιας νεροποντής.

Τα βάρη των οργάνων: Σφαιροβολία, σφυροβολία και Κρητικό βόλι: 35-49: 7,26κ., 50-59: 6κ., 60-69: 5κ., 70-79: 4κ., 80+: 3κ. Γυναίκες: 35-49: 4κ., 50-74: 3κ.

«Κόλλησε» καλή βολή στην ελληνική δισκοβολία ο Μαγγανάς.

Δισκοβολίες: 45-49: 2κ., 50-59: 1,5κ., 60+: 1. Γυναίκες: 1κ.

Ακοντισμός: 35-39: 0,8κ., 60-69: 0,6κ.

Πρέπει να εξαρθεί η, για άλλη μία φορά, αγωνιστική παρουσία του παλαιού καλού δισκοβόλου, Γιώργου Βαρούχα, παρά το πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Μάλιστα, εφέτος αγωνίσθηκε και ο νεόκοπος, στους βετεράνους, γιός του, Μανώλης. 
Άξια μνείας είναι η προσπάθεια που κατέβαλαν οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες για την επιτυχία των αγώνων. Οπως προαναφέραμε, εντοπίσαμε κάποια λάθη, που μπορούν εύκολα να διορθωθούν.
Αγωνίσθηκαν δεκάδες αθλητές και αθλήτριες από τα σωματεία ΠΕΔΑΣ Μίνως, ΠΑΣΥΔΑΣ, τους ΣΕΒΑΣ Πατρών, Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Κωνσταντινουπολιτών, Τρικάλων, Λασιθίου, τους Δι.Α.Σ. Αθηνών, τον Φειδιππίδη Κω, τους Μαραθωνοδρόμους Κρήτης, τον Ομιλο Υπεραποστάσεων Κρήτης και τα σωματεία του ΣΕΓΑΣ, ΑΟ. Π. Φαλήρου, ΟΦΗ και ΓΕ Ηρακλείου. Επίσης έλαβαν μέρος και ανεξάρτητοι.
Οι διοργανωτές ευχαριστούν όλους τους αθλητές, όσους βοήθησαν ποικιλοτρόπως και τη ναυτιλιακή εταιρεία ΑΝΕΚ, που έκανε σημαντική έκπτωση στα εισιτήρια όσων ταξίδεψαν για την διοργάνωση.