«Ζητιάνος» ο ελληνικός αθλητισμός

Ο ελληνικός αθλητισμός το 2014...

Πνίγεται από την οικονομική καχεξία, την γραφειοκρατία και τους παράλογους νόμους... 

  
Του Ν. Α. Κωνσταντόπουλου

Ανίκητη πάντα η γραφειοκρατία...

«Βιώνουμε την απόλυτη φτώχεια», δήλωσε προ ημερών δημοσίως ο πρόεδρος της ομοσπονδίας πινγκ πονγκ (Ε.Φ.Ο.Επ.Α.), Μανώλης Κολυμπάδης, αναφερόμενος στην κατάσταση του ελληνικού αθλητισμού γενικά. Λίγες ημέρες μετά, μιλώντας μαζί μας, μετέτρεψε την δήλωσή του σε «βιώνουμε φτώχεια». Τι μεσολάβησε; Το ότι, όπως μας είπε, έλαβε την διαβεβαίωση από την πολιτική ηγεσία του αθλητισμού, πως οι επιχορηγήσεις για το 2014 θα κινηθούν περίπου στα περσινά επίπεδα. Ισως λίγο χαμηλότερα. Με αυτόν τον τρόπο, θα δύναται η Ε.Φ.Ο.Επ.Α. να καταβάλλει μισθούς, φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, ώστε, τουλάχιστον, να μπορεί ο πρόεδρος να λαμβάνει προσωπική φορολογική ενημερότητα. Ναι, συμβαίνει και αυτό βάσει του νόμου: Αν μια ομοσπονδία χρωστάει φόρους και εισφορές, ο πρόεδρός της δεν μπορεί να πάρει φορολογική ενημερότητα. Προ ολίγων ημερών, η Ε.Φ.Ο.Επ.Α. έπρεπε να δώσει για τις υποχρεώσεις της 15.000 ευρώ. Και, όπως είχε δηλώσει ο κ. Κολυμπάδης, στο ταμείο της είχε… 600. Πώς ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της; Μ’ εσωτερικό δανεισμό από τα μέλη της διοίκησης.

Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχουν κάνει πρόεδροι ομοσπονδιών, τα χρήματα που δίνονται για τον αθλητισμό από το κράτος, αντιστοιχούν σε… 0,002% επί του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ). 
«Αντε, να είναι 0,003%», λέει ο κ. Κολυμπάδης.  Αστείο πόσο. Και δεν ζητούμε ούτε επιθυμούμε να γυρίσουμε στην εποχή της ανεξέλεγκτης σπατάλης και της ασυδοσίας -ναι, υπήρξε τέτοια εποχή. Αλλά ανάμεσα στα δύο άκρα, υπάρχει ο μέσος δρόμος.
Ενθυμείσθε, φαντάζομαι, οι συνεπείς αναγνώστες του μπλογκ, τι γράφαμε προ μηνών: Πολυτέλεια ο αθλητισμός για την κυβέρνηση. Πράγματι, έτσι μοιάζει. Ουδείς, φαίνεται, έχει αντιληφθεί ότι, άλλο είναι ο αθλητισμός και άλλο ο πρωταθλητισμός. Οτι δεν κοπτόμεθα τόσο για μετάλλια, αλλά για την ύπαρξη αθλητισμού με όλες τις μορφές του: αγωνιστικού, λαϊκού – μαζικού, σχολικού, φοιτητικού, εργασιακού. Φυσικά, για τον τελευταίο δεν γίνεται λόγος, ενώ ο φοιτητικός και ο σχολικός υφίστανται μόνο τυπικά, ειδικά μετά την κατάργηση των τάξεων αθλητικής διευκόλυνσης (ΤΑΔ) στα σχολεία, που είχαν βοηθήσει -παρά τις πολλές αδυναμίες του θεσμού- και αρκετές εθνικές ομάδες (ειδικά αθλημάτων στα οποία ο πρωταθλητισμός γίνεται ή αρχίζει σε μικρή ηλικία, π.χ. ρυθμική γυμναστική, γυμναστική, κολύμβηση συγχρονισμένη κολύμβηση κ.α.) και την ανάπτυξη σε ουκ ολίγα αθλήματα.
Πέρα από τα οικονομικά προβλήματα, ο αθλητισμός αντιμετωπίζει και άλλους αντιπάλους, που δύσκολα ηττώνται: την γραφειοκρατία και την νοοτροπία των κυβερνητών. Προσέξτε πώς τα παρουσιάζει ο κ. Κολυμπάδης:
1^ον: «Λέει η Πολιτεία, "βρείτε χρήματα από τον ιδιωτικό τομέα". Εντάξει, αλλά η νομοθεσία δίνει... αντικίνητρα στον ιδιωτικό τομέα για να προσφέρει χορηγίες. Και δεν υπάρχει στην Ελλάδα η κουλτούρα για τον θεσμό των χορηγιών. Αλλο πράγμα η χορηγία, άλλο η διαφήμιση».

Τώρα θυμήθηκαν κάποιοι ότι κολυμβητήρια δεν είχαν άδεια για την δεξαμενή...

2^ον: «Η πληρωμή των εργαζομένων γίνεται πλέον μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών. Τούτο προϋποθέτει, το κράτος να είναι συνεπές στην χορήγηση των δόσεων. Ακόμη και όταν διέθετε πολλά χρήματα για τον αθλητισμό, δεν ήταν συνεπές. Πόσω μάλλον τώρα. Από την στιγμή που το κράτος δεν τηρεί τις ημερομηνίες πληρωμής, τότε δεν υπάρχουν χρήματα για τους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές, οπότε θα πέφτουν πρόστιμα...».
Ο κ. Κολυμπάδης θέτει και ένα άλλο ζήτημα, το οποίο είχαμε προβάλει κατ’ επανάληψη στην «Καθημερινή», αλλά και στο μπλογκ, με το άρθρο μας «"Βουβές" μεγάλες επιτυχίες» (5 Σεπτεμβρίου 2013). Την προβολή των αθλημάτων:
«Οι αγώνες και ο μόχθος των αθλητών και προπονητών δεν προβάλλονται από τα Μ.Μ.Ε. όπως θα έπρεπε. Χρειαζόμαστε την δική σας βοήθεια, προκειμένου να διαδοθεί, όχι μόνο το πινγκ πονγκ, αλλά όλα τα αθλήματα, ώστε να επιβιώσει ο ερασιτεχνικός αθλητισμός. Αν αυτός δεν έχει βοήθεια και την προβολή που του αξίζει, θα σβήσει. Και είναι κρίμα, διότι είναι από τους καλύτερους πρεσβευτές της Ελλάδος στο εξωτερικό». 
Προσέξτε τα επόμενα λόγια του προέδρου της Ε.Φ.Ο.Επ.Α.:
«Αν δεν μπορούμε να κάνουμε αθλητισμό, δεν θα κλείσουμε την ομοσπονδία, αλλά θα παραιτηθούμε όλοι. Τώρα, αν θέλει η Πολιτεία να το συνεχίσει, ας το συνεχίσει. Δεν παίρνουμε κάποιο εκδικητικό μέτρο προς την Πολιτεία να πούμε "δεν μου δίνεις, κατεβάζω τα ρολά". Λέω, όμως, ότι έχουμε φτάσει σε σημεία τραγικών υπερβολών και η ζωή μας έχει γίνει δυσκολότερη με καινούργιους νόμους και καταστάσεις, που δημιουργούν τραγέλαφο».
Και ιδού ένα μέρος του… τραγέλαφου και των υπερβολών:
Προ ημερών, έκλεισαν, έστω και προσωρινά, τα κολυμβητήρια της Θεσσαλονίκης, διότι δεν είχαν άδεια λειτουργίας των δεξαμενών. Η διοίκηση του ΕΑΚΝ Αγίου Κοσμά δεν επέτρεψε στον ΣΕΓΑΣ να τελέσει αγώνες ανοικτού στίβου, επειδή το κέντρο δεν έχει άδεια για διεξαγωγή αγώνων! Πού; Κάτω από τον... ουρανό. Η ευθυνοφοβία έχει και τα όριά της...
Ο αθλητισμός μας γυρίζει σιγά – σιγά χρόνια πίσω. Το διεθνές κολυμβητικό μίτινγκ «Ακρόπολις» έγινε στον Αλιμο, χωρίς πίνακα αποτελεσμάτων. Στο μίτινγκ συνέβη ένα απρόοπτο: Η Μαριάννα Λυμπερτά και η Κέλυ Αραούζου «έπιασαν» ταυτόχρονα την δεξαμενή στον τερματισμό των 1.500μ. ελευθέρως, ξεπερνώντας κατά πολύ το όριο συμμετοχής (16’32’’85 έναντι 16’41’’49) στο πρωτάθλημα Ευρώπης. Η ομοσπονδία, όμως, σκέπτεται, η Λυμπερτά να «πέσει» μόνο στο ανοικτό νερό, διότι διαφορετικά η παραμονή της εκεί θα παραταθεί περίπου κατά μία εβδομάδα και η ΚΟΕ θα επιβαρυνθεί οικονομικά…
Πρόσφατα τα περιφερειακά πρωταθλήματα άρσης βαρών διεξήχθησαν με συνθήκες που παρέπεμπαν σε προ 20ετίας (και βάλε) καταστάσεις.
Στα εθνικά γυμναστήρια, όποιο όργανο χαλάει σπανίως επιδιορθώνεται, σπανιότερα δε, αντικαθίσταται.
«Δεν θέλω το άθλημά μας να ζήσει τα πέτρινα χρόνια, που περνούσε όταν ήμουν πρωταθλητής και αργότερα προπονητής», δήλωσε ο κ. Κολυμπάδης. Ελπίζει πως δεν θα συμβεί αυτό. Αλλά ο ομοσπονδιακός προπονητής των ανδρών, οι οποίοι το 2013 αναδείχθηκαν 2^οι στην Ευρώπη και εφέτος 9^οι στον κόσμο, Κώστας Βατσακλής, δίνει μια άλλη διάσταση:

Ο Γιώργος Κωνσταντινόπουλος, από τα νέα μεγάλα ταλέντα του πινγκ πονγκ.

«Υπάρχει μεγάλη απόσταση από το "θέλω" μέχρι το "κάνω". Αυτή μεγαλώνει όσο λιγοστεύουν τα χρήματα για τον αθλητισμό. Η ομοσπονδία και όλοι εμείς, όμως, προσπαθούμε να μηδενίσουμε αυτή την απόσταση με το μεράκι και την πολλή δουλειά. Κοιτάμε να διευκολύνουμε οικονομικά την ομοσπονδία και να εξασφαλίζουμε τη συμμετοχή μας στις μεγάλες διοργανώσεις. Υπήρχε το ενδεχόμενο να μην πάμε πέρσι στην Αυστρία και τελικά πήγαμε και πήραμε δύο μετάλλια. Μόνο από αυτό σκεφθείτε πόσο κοντά είναι η δόξα από την ανυπαρξία. Οσο, λοιπόν, υπάρχει η φλόγα που καίει μέσα μας, δεν θ’ αφήσουμε να συρρικνωθεί το άθλημα. Είμαστε ερασιτέχνες μ’ επαγγελματική νοοτροπία και καταφέρνουμε, παρά τις τεράστιες δυσκολίες, να κρατάμε σε καλό δρόμο την επιτραπέζια αντισφαίριση. Εχουμε ταλέντα, όμως τα κίνητρα περιορίστηκαν δραματικά και λογικά τα παιδιά κάποια στιγμή κοιτάνε τις σπουδές τους. Σίγουρα κάποια έχουν την "τρέλα" να συνεχίσουν τον πρωταθλητισμό και οι γονείς τους τα βοηθούν οικονομικά και τα στηρίζουν. Τα παιδιά χρειάζεται να πηγαίνουν για αγώνες στο εξωτερικό. Αν δεν συμβεί αυτό, θα υπάρξει καμπή. Δεν είχαμε φυσικοθεραπευτή στις τελευταίες μεγάλες διοργανώσεις, δεν θα έχουμε και στην Πορτογαλία στο πρωτάθλημα Ευρώπης του 2014, αν, φυσικά, πάμε. Το λέγαμε στην Ιαπωνία και οι άλλες ομάδες γελούσαν. Παρακαλούμε να μας βοηθούν οι φυσικοθεραπευτές ξένων χωρών. Παλιά παίζαμε μόνο για την φανέλα, μετά και για την πορτοκαλάδα, έπειτα και για το χαρτζιλίκι, τώρα τα παιδιά αγωνίζονται ξανά μόνο για την φανέλα».
Υπάρχουν και άλλα ζητήματα, που απαιτούν λύση. Ενα είναι το θέμα των αποσπάσεων των ομοσπονδιακών προπονητών και άλλων. Για τον λόγο αυτόν, η άρση βαρών έμεινε χωρίς ειδικότητα στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Αθηνών για δεύτερη χρονιά. Θ’ αποσπασθεί, επιτέλους, ο καθηγητής που δίδασκε το μάθημα, ή οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές θα υποχρεωθούν ξανά, ή να μεταναστεύσουν σε πόλεις, στις οποίες διδάσκεται η ειδικότητα, ή να πάρουν άλλο μάθημα;
«Στην Ελλάδα» -επισημαίνει ο κ. Κολυμπάδης- «δυστυχώς απουσιάζει ο εθνικός σχεδιασμός και προγραμματισμός. Το Συμβούλιο Εθνικού Αθλητισμού ουδέποτε έχει λειτουργήσει». Και εκφράζει μια ευχή: «Ελπίζω κάποτε ο σχεδιασμός του ελληνικού αθλητισμού να φύγει από τα χέρια των πολιτικών και να περάσει στους τεχνοκράτες».
Αν, πάντως, αυτοί σκέπτονται και ενεργούν με βάση το κέρδος, θα υπάρξουν άλλα προβλήματα. Ιδού, πού οδηγεί τον αθλητισμό ο άκρατος καπιταλισμός:

Το στάδιο του ΟΑΚΑ κατασκευάσθηκε για τον στίβο. Αυτό το ξεχνούν πολλοί...

Η διοίκηση του Ολυμπιακού Κέντρου (ΟΑΚΑ) ζητεί χρήματα από τον ΣΕΓΑΣ (φαντάζομαι και από άλλες ομοσπονδίες) για να διοργανώσει εκεί αγώνες. Ζητεί, επίσης, χρήματα για τους αθλητές που προπονούνται εκεί. Και δεν αναφέρομαι σε όσους κάνουν λαϊκό αθλητισμό. Που και αυτοί, κανονικά, θα έπρεπε να χρησιμοποιούν δωρεάν τις δημόσιες αθλητικές εγκαταστάσεις. Σκεφθείτε πόσα χρήματα δίνει κάθε χρόνο ο φορολογούμενος πολίτης όχι μόνο σε άμεσους φόρους, αλλά και σε έμμεσους, και σε τέλη κυκλοφορίας και σε «έκτακτες» (μόνιμες) εισφορές και σε φόρους κατοχής ακίνητης περιουσίας και σε δημοτικά τέλη και σε δημοτικούς φόρους και σε τόσα άλλα, και τι παίρνει πίσω σε ανταπόδοση. Καλό σύστημα υγείας; Καλή παιδεία; Καλούς δρόμους; Ικανοποιητικές συντάξεις; Σωστές εργασιακές σχέσεις; Καλούς μισθούς; Επιδόματα ανεργίας ανάλογα των αντίστοιχων των άλλων ευρωπαϊκών χωρών; Καθαρές πόλεις; «Φθηνές» ποιοτικές πολιτιστικές εκδηλώσεις; Να πληρώνει και για ν’ αθλείται; Δεν πάει πάρα πολύ;
Κατά τ’ άλλα, ο αθλητισμός είναι… κοινωνικό αγαθό. Θα θυμίσουμε, πάντως, για άλλη μία φορά, τι έχει πει ο πρώην υφυπουργός Αθλητισμού και σπουδαίος «αθλητάνθρωπος», Γιάννης Ιωαννίδης: «Για κάθε ένα ευρώ που δαπανάται για τον αθλητισμό, γλυτώνουμε επτά ευρώ για την υγεία».
Και να μη ξεχνάμε το ρηθέν: «Η τέχνη και ο αθλητισμός δείχνουν το πολιτιστικό επίπεδο ενός λαού».