Ο Τάτζιο Νουβολάρι, ο Ιταλός θρύλος των προπολεμικών μονοθέσιων, έβαλε τα θεμέλια της σύγχρονης Φόρμουλα 1
Του Δημήτρη Λουκάκη
Η ιστορία μας μεταφέρει πολλά χρόνια πίσω, στο 1915, όταν ένας 23χρονος Ιταλός πλημμυρισμένος από αγάπη και πάθος για αγώνες βγάζει την πρώτη του άδεια για μοτοσικλέτα. Ο στρατός τού δίνει τη δυνατότητα να τρέξει με ιστορικές ομάδες της εποχής, όπως οι Nortons, Saroleas, Garellis, Fongris, Indians και να διακριθεί κερδίζοντας το πρωτάθλημα τέσσερις φορές, μεταξύ του 1925 και 1928.
Από μικρός, ο Τάτζιο Νουβολάρι έδειχνε ότι είχε μέσα του το... μικρόβιο των αγώνων. Ηθελε ν' αγωνίζεται ακόμη και με τα πόδια στον... γύψο! Κάτι τέτοιο επιχείρησε να πράξει στη Μόντσα. Η ιστορία θέλει τον Νουβολάρι να πέφτει στην πίστα κατά τη διάρκεια των δοκιμαστικών και να σπάει τα πόδια του. Οι γιατροί τοποθέτησαν γύψο και του συνέστησαν να περπατήσει ένα μήνα αργότερα. Την επομένη ημέρα, παρακαλούσε τους μηχανικούς να τον δέσουν πάνω στην μοτοσικλέτα για να τρέξει στον αγώνα. Τελικά ,δεν τον άφησαν...
Προς το τέλος του 1930, ο Νουβολάρι αποφάσισε να σταματήσει τις μοτοσικλέτες και να επικεντρωθεί πλήρως στους αγώνες αυτοκινήτου. Μάλιστα, η πρεμιέρα του συνέπεσε με μια αλλαγή στους κανονισμούς, που ήθελε τις κούρσες των γκραν πρι να έχουν τουλάχιστον 10 ώρες διάρκειας.
Στην πρώτη του χρονιά στα σιρκουί, της ενηλικίωσης, όπως λένε, δείχνει αμέσως τις διαθέσεις του. Σε μια επική μονομαχία δύο Alfa Romeo καταφέρνει με εξαιρετική στρατηγική να κερδίσει τον Ακίλε Βάρτζι, έναν από τους σημαντικότερους οδηγούς εκείνης της εποχής.
Ο Βάρτζι οδηγεί την κούρσα και βρίσκεται πολύ κοντά στον τερματισμό. Ο Νουβολάρι τον καταδιώκει και σε μια κίνηση απελπισίας σβήνει τους προβολείς του, για να καθησυχάσει τον Βάρτζι ότι ο αγώνας είναι δικός του. Χωρίς φώτα τον πλησιάζει και όταν φτάνει δίπλα του, ανάβει τους προβολείς του και τον προσπερνά!
Η Alfa Romeo Tipo B ή Ρ3 ήταν ουσιαστικά το πρώτο γνήσιο αγωνιστικό μονοθέσιο στην ιστορία. Σχεδιάστηκε από τον Βιτόριο Τζάνο και είχε δύο εν σειρά εξακύλινδρα μοτέρ και δύο κιβώτια ταχυτήτων! Eίχε εξαιρετική αναλογία κιλών ανά ίππο, λόγω της μεγάλης προσπάθειας στη μείωση του βάρους.
Το 1932, η αγωνιστική ομάδα της Alfa σάρωσε τα πάντα με τον Τάτσιο Νουβολάρι στο βολάν. Τότε του βγήκε και το προσωνύμιο «δαίμονας των προπολεμικών μονοθεσίων». Η απόσυρσή της από τους αγώνες το 1933, λόγω οικονομικών προβλημάτων, έφερε μερικές Ρ3 στα χέρια του Εντσο Φεράρι, ο οποίος εξασφαλίζοντας ως πρώτο οδηγό τον Νουβολάρι, έφερε τη Φεράρι στην πρώτη γραμμή, γράφοντας θρυλικές σελίδες ιστορίας. Εως το 1935 τα «κανόνια», όπως λέγονταν τότε της Alfa Romeo, βαμμένα με τα χρώματα της «σκουντερία», ήχησαν σε όλες τις ευρωπαϊκές πίστες, όπου οι ιαχές «viva Tazio» και «viva Alfa» δονούσαν την ατμόσφαιρα.
Ο επίλογος, γραμμένος κι αυτός με εκπληκτικό τρόπο, όταν ο ήρωας Νουβολάρι, ο μόνος οδηγός που παραδέχθηκε ποτέ ο γέρος τού Μαρανέλο, με ένα υπερκυβισμένο στα 3,2 λίτρα Ρ3, πήρε μια επική νίκη στο γκραν πρι του Νίρμπουργκρινγκ, το 1935 μπροστά σε ένα πλήθος 300.000 και πλέον Γερμανών, κερδίζοντας σαφώς ανώτερες ομάδες και κάνοντας τον Χίτλερ να σκύψει το κεφάλι από απογοήτευση...
Δικαίως λοιπόν η Audi έδωσε το όνομα του σε ένα υπεραυτοκίνητο, που παράγει 600 ίππους από μηχανικό σύνολο 5.000 κ.εκ., διάταξης V10 με δύο τούρμπο, ενώ η ροπή φτάνει τα 750 Nm βοηθώντας τα πρώτα 0-100 να έρχονται σε 4.1''.
Ο θριάμβος στο Νίρμπουργκρινγκ
Για τρία χρόνια η Alfa Romeo αντιπροσώπευσε την ιταλική κυριαρχία στο πρωτάθλημα τουρισμού. Ακριβώς όπως ο Αδόλφος Χίτλερ είχε υποστηρίξει τη Mercedes και την AutoUnion (σημερινή Audi), ο Ιταλός δικτάτορας, Μπενίτο Μουσολίνι ξόδεψε κεφάλαια του φασιστικού κράτους του, στο εργοστάσιο στο Μιλάνο. Οι δύο δικτάτορες προσέβλεπαν στο γόητρο που θα μπορούσε να τους χαρίσει ο κόσμος των σπορ και του αθλητισμού. Το 1935 ήρθε άλλη μια μεγάλη στιγμή!
Στις 28 Ιουλίου, η κτυπημένη από τις ήττες, Scuderia Ferrari, φτάνει στο Νίρμπουργκρινγκ χωρίς καμία πιθανότητα νίκης. Οι πρόσφατες Mercedes W25 με τους 400 ίππους και τα υπερ-εξελιγμένα τα Auto Union Type B των 4,9 λίτρων ίσης ιπποδύναμης, αποτελούσαν την αρμάδα των υπερόπλων του Γ΄ Ράιχ. Είχαν τρομακτικά πλεονεκτήματα, σε ιπποδύναμη, στήσιμο για την πίστα, ενώ στο τιμόνι τους είχαν τους καλύτερους οδηγούς της εποχής. O Χίτλερ ήταν βαθύτατα πεπεισμένος πως τα γκραν πρι αποτελούσαν την ιδανική πλατφόρμα προπαγάνδας υπέρ της ναζιστικής Γερμανίας. Και είχε επενδύσει σε αυτό!
Το αστέρι της Mercedes ήταν ο Ρούντολφ Καρατσόλα, ένας γνήσιος Γερμανός, παρά το ιταλογενές του επίθετο. Δίπλα του βρισκόταν ο Μάνφρεντ φον Μπράουχιτς, με το προσωνύμιο «σιδεροφάγος». Ηταν ανιψιός ενός στρατηγού των Ναζί, επομένως είχε ακόμη περισσότερους λόγους να επιδιώξει τη νίκη ενώπιον του θείου του.
Η Auto Union είχε αστέρια αντίστοιχου βεληνεκούς, όπως ο Χανς Στουκ, ο σπουδαίος Ιταλός Ακίλε Βάρτζι και ο Μπερντ Ρόζεμαγιερ.
Οι Γάλλοι, Βρετανοί, Ιταλοί είχαν μια απλή παρουσία. Εκτός, βέβαια, από τη συμμετοχή του Νουβολάρι, που οδηγούσε μια απαρχαιωμένη Alfa Romeo Tipo B με τον αριθμό 12. Το αυτοκίνητο ήταν ήδη τετραετίας και βασιζόταν στη μικρή Ρ3, η οποία είχε αναβαθμιστεί στα 3,8 λίτρα, με τη δύναμή της να φτάνει τους 290 ίππους.
Ολοι τον υπολόγιζαν. Εκείνη την εποχή ήταν ένας μύθος. Ηταν αυτός που καθιέρωσε τις σύγχρονες τεχνικές οδήγησης και έφερε τη μέθοδο full-four-drift (είσοδο στη στροφή με τα τέσσερα, το λεγόμενο πλασάρισμα).
Οταν ο αγώνας άρχισε, η Alfa έμεινε πίσω. Μετά από λίγο η ομίχλη έκανε την εμφάνισή της και μια ψιλή βροχή άρχισε να πέφτει. Οι πιλότοι των γερμανικών μονοθεσίων έκοψαν ρυθμό, καθώς είχαν εντολές να μην υπερβάλουν στον αγώνα. Η Γερμανία φρόντιζε πολύ την εικόνα της εκείνη την εποχή και μια μηχανική βλάβη θα ήταν καταστροφική.
Ο Νουβολάρι το ήξερε και είχε καταστρώσει το σχέδιό του. «Κόλλησε» πίσω από τον Φατζόλι και στη μεγάλη ευθεία, χρησιμοποιώντας το πλεονέκτημα της Alfa, την καλή της επιτάχυνση, πέρασε από τα αριστερά. Ανάγκασε τον Φατζόλι να «πέσει» στα φρένα. Το αυτοκίνητο έφερε σβούρες βγήκε από την πίστα και έμεινε από συμπλέκτη.
Ο Νουβολάρι συνέχισε ακάθεκτος, αλλά στο πιτ στοπ χάλασε η τρόμπα του ανεφοδιασμού της βενζίνης και η Alfa ανεφοδιάστηκε με... τενεκέδες και ένα χωνί. Οπως λέγεται, δάκρυσε από τα νεύρα του και έδωσε εντολή να χαμηλώσουν το αυτοκίνητο τέσσερις πόντους.
Βγήκε πάλι στην πίστα και πέρασε τους αντιπάλους του, μία από τα φρένα και μία από τις στροφές χρησιμοποιώντας τη φόρα του αυτοκινήτου, εκμεταλλευόμενος όλο το πλάτος της ασφάλτου, χωρίς να φθείρει τα ελαστικά του. Οδηγούσε με το κεφάλι σκυμμένο, ακουμπώντας το πάνω τόξο του τιμονιού. Σχεδόν το δάγκωνε. Ο Μάνφρεντ φον Μπράουχιτς έφθανε αμέριμνος στη γραμμή του τερματισμού, ώσπου ένα σινιάλο του απέσπασε την προσοχή. Ο Νουβολάρι ήθελε να προσπεράσει! Ο Γερμανός έφθασε τη Mercedes στα όριά της. Στη μεγάλη ευθεία το πλήθος είχε σηκωθεί, καθώς από την ομίχλη δεν μπορούσε να δει ποιος είναι πρώτος. Η Alfa πέρασε τη γραμμή του τερματισμού πρώτη και το πλήθος ξέσπασε σε ζητωκραυγές. Κάποιοι φώναξαν «είναι κόκκινο» και οι πανηγυρισμοί σταμάτησαν. Ο Νουβολάρι κατέβηκε εξαντλημένος από το αυτοκίνητό του και η ομάδα του τον σήκωσε στα χέρια. Δέκα Γερμανοί τεχνικοί έχουν φτάσει ήδη στα πιτς της Alfa Romeo κοιτώντας σαν χαμένοι τον οδηγό και το αυτοκίνητο που τους κέρδισε...
*Ο Νουβολάρι γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1892 στο Αριο Καστέλ της Λομβαρδίας και πέθανε στις 11 Αυγούστου 1953. Παντρεύτηκε με την Καρολίνα Περίνα και μαζί είχαν δύο παιδιά, τον Τζόρτζο και τον Αλμπέρτο.
*Δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή» στις 21 Αυγούστου 2010.
Του Δημήτρη Λουκάκη
Η ιστορία μας μεταφέρει πολλά χρόνια πίσω, στο 1915, όταν ένας 23χρονος Ιταλός πλημμυρισμένος από αγάπη και πάθος για αγώνες βγάζει την πρώτη του άδεια για μοτοσικλέτα. Ο στρατός τού δίνει τη δυνατότητα να τρέξει με ιστορικές ομάδες της εποχής, όπως οι Nortons, Saroleas, Garellis, Fongris, Indians και να διακριθεί κερδίζοντας το πρωτάθλημα τέσσερις φορές, μεταξύ του 1925 και 1928.
Από μικρός, ο Τάτζιο Νουβολάρι έδειχνε ότι είχε μέσα του το... μικρόβιο των αγώνων. Ηθελε ν' αγωνίζεται ακόμη και με τα πόδια στον... γύψο! Κάτι τέτοιο επιχείρησε να πράξει στη Μόντσα. Η ιστορία θέλει τον Νουβολάρι να πέφτει στην πίστα κατά τη διάρκεια των δοκιμαστικών και να σπάει τα πόδια του. Οι γιατροί τοποθέτησαν γύψο και του συνέστησαν να περπατήσει ένα μήνα αργότερα. Την επομένη ημέρα, παρακαλούσε τους μηχανικούς να τον δέσουν πάνω στην μοτοσικλέτα για να τρέξει στον αγώνα. Τελικά ,δεν τον άφησαν...
Προς το τέλος του 1930, ο Νουβολάρι αποφάσισε να σταματήσει τις μοτοσικλέτες και να επικεντρωθεί πλήρως στους αγώνες αυτοκινήτου. Μάλιστα, η πρεμιέρα του συνέπεσε με μια αλλαγή στους κανονισμούς, που ήθελε τις κούρσες των γκραν πρι να έχουν τουλάχιστον 10 ώρες διάρκειας.
Στην πρώτη του χρονιά στα σιρκουί, της ενηλικίωσης, όπως λένε, δείχνει αμέσως τις διαθέσεις του. Σε μια επική μονομαχία δύο Alfa Romeo καταφέρνει με εξαιρετική στρατηγική να κερδίσει τον Ακίλε Βάρτζι, έναν από τους σημαντικότερους οδηγούς εκείνης της εποχής.
Ο Βάρτζι οδηγεί την κούρσα και βρίσκεται πολύ κοντά στον τερματισμό. Ο Νουβολάρι τον καταδιώκει και σε μια κίνηση απελπισίας σβήνει τους προβολείς του, για να καθησυχάσει τον Βάρτζι ότι ο αγώνας είναι δικός του. Χωρίς φώτα τον πλησιάζει και όταν φτάνει δίπλα του, ανάβει τους προβολείς του και τον προσπερνά!
Η Alfa Romeo Tipo B ή Ρ3 ήταν ουσιαστικά το πρώτο γνήσιο αγωνιστικό μονοθέσιο στην ιστορία. Σχεδιάστηκε από τον Βιτόριο Τζάνο και είχε δύο εν σειρά εξακύλινδρα μοτέρ και δύο κιβώτια ταχυτήτων! Eίχε εξαιρετική αναλογία κιλών ανά ίππο, λόγω της μεγάλης προσπάθειας στη μείωση του βάρους.
Το 1932, η αγωνιστική ομάδα της Alfa σάρωσε τα πάντα με τον Τάτσιο Νουβολάρι στο βολάν. Τότε του βγήκε και το προσωνύμιο «δαίμονας των προπολεμικών μονοθεσίων». Η απόσυρσή της από τους αγώνες το 1933, λόγω οικονομικών προβλημάτων, έφερε μερικές Ρ3 στα χέρια του Εντσο Φεράρι, ο οποίος εξασφαλίζοντας ως πρώτο οδηγό τον Νουβολάρι, έφερε τη Φεράρι στην πρώτη γραμμή, γράφοντας θρυλικές σελίδες ιστορίας. Εως το 1935 τα «κανόνια», όπως λέγονταν τότε της Alfa Romeo, βαμμένα με τα χρώματα της «σκουντερία», ήχησαν σε όλες τις ευρωπαϊκές πίστες, όπου οι ιαχές «viva Tazio» και «viva Alfa» δονούσαν την ατμόσφαιρα.
Ο επίλογος, γραμμένος κι αυτός με εκπληκτικό τρόπο, όταν ο ήρωας Νουβολάρι, ο μόνος οδηγός που παραδέχθηκε ποτέ ο γέρος τού Μαρανέλο, με ένα υπερκυβισμένο στα 3,2 λίτρα Ρ3, πήρε μια επική νίκη στο γκραν πρι του Νίρμπουργκρινγκ, το 1935 μπροστά σε ένα πλήθος 300.000 και πλέον Γερμανών, κερδίζοντας σαφώς ανώτερες ομάδες και κάνοντας τον Χίτλερ να σκύψει το κεφάλι από απογοήτευση...
Δικαίως λοιπόν η Audi έδωσε το όνομα του σε ένα υπεραυτοκίνητο, που παράγει 600 ίππους από μηχανικό σύνολο 5.000 κ.εκ., διάταξης V10 με δύο τούρμπο, ενώ η ροπή φτάνει τα 750 Nm βοηθώντας τα πρώτα 0-100 να έρχονται σε 4.1''.
Ο θριάμβος στο Νίρμπουργκρινγκ
Για τρία χρόνια η Alfa Romeo αντιπροσώπευσε την ιταλική κυριαρχία στο πρωτάθλημα τουρισμού. Ακριβώς όπως ο Αδόλφος Χίτλερ είχε υποστηρίξει τη Mercedes και την AutoUnion (σημερινή Audi), ο Ιταλός δικτάτορας, Μπενίτο Μουσολίνι ξόδεψε κεφάλαια του φασιστικού κράτους του, στο εργοστάσιο στο Μιλάνο. Οι δύο δικτάτορες προσέβλεπαν στο γόητρο που θα μπορούσε να τους χαρίσει ο κόσμος των σπορ και του αθλητισμού. Το 1935 ήρθε άλλη μια μεγάλη στιγμή!
Στις 28 Ιουλίου, η κτυπημένη από τις ήττες, Scuderia Ferrari, φτάνει στο Νίρμπουργκρινγκ χωρίς καμία πιθανότητα νίκης. Οι πρόσφατες Mercedes W25 με τους 400 ίππους και τα υπερ-εξελιγμένα τα Auto Union Type B των 4,9 λίτρων ίσης ιπποδύναμης, αποτελούσαν την αρμάδα των υπερόπλων του Γ΄ Ράιχ. Είχαν τρομακτικά πλεονεκτήματα, σε ιπποδύναμη, στήσιμο για την πίστα, ενώ στο τιμόνι τους είχαν τους καλύτερους οδηγούς της εποχής. O Χίτλερ ήταν βαθύτατα πεπεισμένος πως τα γκραν πρι αποτελούσαν την ιδανική πλατφόρμα προπαγάνδας υπέρ της ναζιστικής Γερμανίας. Και είχε επενδύσει σε αυτό!
Το αστέρι της Mercedes ήταν ο Ρούντολφ Καρατσόλα, ένας γνήσιος Γερμανός, παρά το ιταλογενές του επίθετο. Δίπλα του βρισκόταν ο Μάνφρεντ φον Μπράουχιτς, με το προσωνύμιο «σιδεροφάγος». Ηταν ανιψιός ενός στρατηγού των Ναζί, επομένως είχε ακόμη περισσότερους λόγους να επιδιώξει τη νίκη ενώπιον του θείου του.
Η Auto Union είχε αστέρια αντίστοιχου βεληνεκούς, όπως ο Χανς Στουκ, ο σπουδαίος Ιταλός Ακίλε Βάρτζι και ο Μπερντ Ρόζεμαγιερ.
Οι Γάλλοι, Βρετανοί, Ιταλοί είχαν μια απλή παρουσία. Εκτός, βέβαια, από τη συμμετοχή του Νουβολάρι, που οδηγούσε μια απαρχαιωμένη Alfa Romeo Tipo B με τον αριθμό 12. Το αυτοκίνητο ήταν ήδη τετραετίας και βασιζόταν στη μικρή Ρ3, η οποία είχε αναβαθμιστεί στα 3,8 λίτρα, με τη δύναμή της να φτάνει τους 290 ίππους.
Ολοι τον υπολόγιζαν. Εκείνη την εποχή ήταν ένας μύθος. Ηταν αυτός που καθιέρωσε τις σύγχρονες τεχνικές οδήγησης και έφερε τη μέθοδο full-four-drift (είσοδο στη στροφή με τα τέσσερα, το λεγόμενο πλασάρισμα).
Οταν ο αγώνας άρχισε, η Alfa έμεινε πίσω. Μετά από λίγο η ομίχλη έκανε την εμφάνισή της και μια ψιλή βροχή άρχισε να πέφτει. Οι πιλότοι των γερμανικών μονοθεσίων έκοψαν ρυθμό, καθώς είχαν εντολές να μην υπερβάλουν στον αγώνα. Η Γερμανία φρόντιζε πολύ την εικόνα της εκείνη την εποχή και μια μηχανική βλάβη θα ήταν καταστροφική.
Ο Νουβολάρι το ήξερε και είχε καταστρώσει το σχέδιό του. «Κόλλησε» πίσω από τον Φατζόλι και στη μεγάλη ευθεία, χρησιμοποιώντας το πλεονέκτημα της Alfa, την καλή της επιτάχυνση, πέρασε από τα αριστερά. Ανάγκασε τον Φατζόλι να «πέσει» στα φρένα. Το αυτοκίνητο έφερε σβούρες βγήκε από την πίστα και έμεινε από συμπλέκτη.
Ο Νουβολάρι συνέχισε ακάθεκτος, αλλά στο πιτ στοπ χάλασε η τρόμπα του ανεφοδιασμού της βενζίνης και η Alfa ανεφοδιάστηκε με... τενεκέδες και ένα χωνί. Οπως λέγεται, δάκρυσε από τα νεύρα του και έδωσε εντολή να χαμηλώσουν το αυτοκίνητο τέσσερις πόντους.
Βγήκε πάλι στην πίστα και πέρασε τους αντιπάλους του, μία από τα φρένα και μία από τις στροφές χρησιμοποιώντας τη φόρα του αυτοκινήτου, εκμεταλλευόμενος όλο το πλάτος της ασφάλτου, χωρίς να φθείρει τα ελαστικά του. Οδηγούσε με το κεφάλι σκυμμένο, ακουμπώντας το πάνω τόξο του τιμονιού. Σχεδόν το δάγκωνε. Ο Μάνφρεντ φον Μπράουχιτς έφθανε αμέριμνος στη γραμμή του τερματισμού, ώσπου ένα σινιάλο του απέσπασε την προσοχή. Ο Νουβολάρι ήθελε να προσπεράσει! Ο Γερμανός έφθασε τη Mercedes στα όριά της. Στη μεγάλη ευθεία το πλήθος είχε σηκωθεί, καθώς από την ομίχλη δεν μπορούσε να δει ποιος είναι πρώτος. Η Alfa πέρασε τη γραμμή του τερματισμού πρώτη και το πλήθος ξέσπασε σε ζητωκραυγές. Κάποιοι φώναξαν «είναι κόκκινο» και οι πανηγυρισμοί σταμάτησαν. Ο Νουβολάρι κατέβηκε εξαντλημένος από το αυτοκίνητό του και η ομάδα του τον σήκωσε στα χέρια. Δέκα Γερμανοί τεχνικοί έχουν φτάσει ήδη στα πιτς της Alfa Romeo κοιτώντας σαν χαμένοι τον οδηγό και το αυτοκίνητο που τους κέρδισε...
*Ο Νουβολάρι γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1892 στο Αριο Καστέλ της Λομβαρδίας και πέθανε στις 11 Αυγούστου 1953. Παντρεύτηκε με την Καρολίνα Περίνα και μαζί είχαν δύο παιδιά, τον Τζόρτζο και τον Αλμπέρτο.
*Δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή» στις 21 Αυγούστου 2010.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου